Ο Ναθαναήλ

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ

Ούτος ο μοναχός, και ηγούμενος της μονής Αγίου Γεωργίου του Φονιά, και τι δεν έκαμε εις την Επανάσταση, κατά τους πρώτους μήνες αυτής. Ομού μετά των λοιπών πατέρων της μονής, συνέτρεχε τους εξεγερμένους, με τροφές και άλλα χρήσιμα· ακόμη και ως νοσοκομείο λειτούργησε την μονή, η οποία ήτο απόρθητος, προς περίθαλψιν των λαβωμένων.

Εις δε την πολιορκίαν της Τριπολιτσάς, ο Ναθαναήλ έλαβε μέρος και στρατιωτικώς, με πολύ ζήλον και προθυμίαν εις τον πόλεμον. Ήτο επιτήδειος εις τους ακροβολισμούς, και δεν περνούσε ημέρα που να μην ζυγώνει εις το φρούριο να ερεθίζει τους Τούρκους και να γίνεται μάχη.

Κατά την 12ην Ιουνίου έλειπαν οι αρχηγοί και καπεταναίοι, προς υποδοχήν του Δημητρίου Υψηλάντη, οι δε Τούρκοι εννόησαν τούτο και ενόμισαν ότι ο καιρός ήτο κατάλληλος να εξέλθουν της πόλεως και να πάρουν τις πλάτες των Ελλήνων, κατά τον Μικρόν Μύτικα. Εις τον εκεί γενόμενο πόλεμο, ο Ναθαναήλ εκυκλώθη υπό τεσσάρων Τούρκων ιππέων, αλλά δεν άδειαζε του τουφέκι του πυροβολών, ώστε να τον πλησιάσουν αφόβως, αλλά συνεχώς επροσποιείτο ότι θα τουφεκίσει κατά τινός εξ αυτών, όμως δεν το έπραττε, αλλάζων συνεχώς θέση κινούμενος ακαταπαύστως –χορεύων όπως ο Σατανάς, ως εδιηγείτο μετέπειτα ένας κρυπτόμενος Έλληνας–, και έτσι εσταμάτα τους Τούρκους.

Ένας εκ των διωκτών του τον επρόλαβε και έσυρε το σπαθί να του κόψει το κεφάλι, αλλά ο Ναθαναήλ άρπαξε τον χαλινό του ίππου, και εκρύβη υπό την κοιλίαν του. Ο Τούρκος τον επιστόλισε και τον ελάβωσε ελαφρά και κατεβατά εις τα ψαχνά, και την άλλη πιστόλα του άδειασε πυροβολών, αλλά ματαίως. Τότε, ο Ναθαναήλ ξεκοιλιάζει το άλογο με την μάχαιρά του, το οποίο πίπτει μετά του Τούρκου, και τότε τον λιανίζει.

Το ηρωικό τούτο συμβάν δεν έγινε πιστευτό εκ των επιστρεψάντων καπεταναίων, και ο Ναθαναήλ δεν ετιμήθη ως ανδραγαθήσας υπό των αρχηγών, διότι ο μόνος μάρτυς, ως κρυπτόμενος, ίσως υπερέβαλε τα γεγονότα, καλύπτων έτσι την ιδική του δειλία· τούτη ήτο η επικρατήσασα κοινή γνώμη, ενώ και το παράδοξον, του πολεμούντος και λιανίζοντος ρασοφόρου, μάλλον συνέτεινε εις αυτήν.

Πικραθείς ο Ναθαναήλ, μετά την άλωση της Τριπολιτσάς επέστρεψε εις την μονή, και δεν έλαβε μέρος εις τον πόλεμο πάλι. Αργότερον, κατηγορήθηκε επί υπερηφανεία και απεσχηματίσθη.

[Από το βιβλίο Η αλήθεια. Και ο άλυπος θάνατος, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βιβλιόραμα]

Μάριος Σπυρόπουλος, Πατριδογνωσία, 1991, μικτή τεχνική, 109 x 73 εκ.