23/3/19

Ύμνος εις την Ελευθερίαν


Ο "Ύμνος εις την Ελευθερίαν" ορίζεται και κυβερνάται από τη δυναμική και φοβερή εικόνα της ενόπλου, αμείλικτης και αιματοβαμμένης Ελευθερίας - εικόνα φυσική, εικόνα δικαία, εικόνα την οποίαν επί ματαίω προσπαθεί να παραχαράξει η παγκοσμιοποιημένη "ειρήνη" και η μεταμοντέρνα φενάκη επαγγελλόμενες την "Δικαιοσύνη" (τι είναι αυτό;) και την "Συνύπαρξη" (ξεχνώντας να μας δηλώσει ότι θα συνυπάρχουμε με τον Τύραννο υπό αυτόν). 
Όμως ο Σολωμός, ζώντας σε κόσμο πραγματικό, γνώριζε στο ακέραιο τη φύση της Ελευθερίας. Κρατώντας στο χέρι της τη θανατηφόρο σπάθη, βγαλμένη από τα ιερά, προγονικά οστά, όραση τρομακτική και θέαση κινδυνώδης -ιδού την η αναστημένη, Αυτή που σεβασμός και διπλό το "χαίρε" της αρμόζει. Και, προϊούσης της εξέλιξης του ποιήματος, αυξαίνει η βιαιότης και η ένταση της εικονοποιίας. 
Οι στίχοι είναι επιθετικοί, άγριοι, ανθρωποκτόνοι. Η Ελευθερία παρασταίνεται στην λαμπρότητα και στην ολότητά της ωσάν μανιασμένο θηρίο που διψά για ανθρώπινο αίμα, το αίμα των δυναστών, ανδρεία και ανοικτίρμων. Και, έτσι σοφά ο Σολωμός μας εισάγει στο γεμάτο βιαιότητα, ανελεήμονη σφαγή και εξεγερμένο μίσος επεισόδιο της Αλώσεως της "αθλίας Τριπολιτσάς" (στρ. 35-74), επεισόδιο το οποίο τελειώνει με την επανάληψη της δεύτερης στροφής, ένας εκ νέου χαιρετισμός, μια καινούργια δοξολογία της Μητέρας Ελευθερίας. Και το χυμένο αίμα δικαιώνεται και το φονικό καθαγιάζεται - γιατί υπάρχει ένα τίμημα για να κερδηθεί το οτιδήποτε Μεγάλο και Υψηλό, και αυτό το τίμημα εδώ κατεβλήθη στο ακέραιο.

Ηλίας Λάγιος
“Αναγνώσεις”, τχ. 117, 25/3/2005. Αφιέρωμα για το 1821

Δεν υπάρχουν σχόλια: