«Βιβλία σε ρόδες» για τα παιδιά

Μια πολλά υποσχόμενη πρωτοβουλία

ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Η κρίση, η όποιας μορφής κρίση, καθρεφτίζεται και στον πολιτισμό της κοινωνίας που πλήττεται από αυτήν. Ο αντίκτυπος δεν είναι οπωσδήποτε αρνητικός, παρά τις εξ αντιθέτου εξαγγελίες, που προσπαθούν να ευτελίσουν την ανθρώπινη και πολιτισμική συνθήκη σε ένα κοινό αλισβερίσι, με το πρόσχημα της έλλειψης οικονομικών πόρων.  

Αυτό μας το (απο)δείχνει η τέχνη, και ο πολιτισμός εν γένει, που δημιουργείται στη νεωτερικότητα. Σε περιόδους κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών και οικονομικής ύφεσης, γεννιέται μια πρωτοπορία που αιτεί, ζητεί, διεκδικεί ν’ αλλάξει την τέχνη και τον κόσμο, που διαδηλώνει, σύμφωνα με τη ρήση του Αντόρνο, ότι αντλεί τη δύναμή της για ζωή μέσα από τη δύναμή της για κοινωνική αντίσταση.

Η αφορμή για να γράψω τις προλογικές αυτές φράσεις μού  δόθηκε από μια πρωτοβουλία που αποτολμάται τις ημέρες αυτές της κρίσης κόντρα στα σημεία των καιρών. Το πιλοτικό πρόγραμμα φέρει τον εύλογο τίτλο «Βιβλία σε ρόδες». Έχει ως κυρίαρχο στόχο τη δημιουργία δυνατοτήτων πρόσβασης και προσέγγισης των παιδιών των δημοτικών σχολείων του δήμου της Αθήνας στο βιβλίο.   

Οι πρωταγωνίστριες του, όλες γυναίκες, προέρχονται τόσο από το δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Πρόκειται για τις υπεύθυνες της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Πολιτισμικού Οργανισμού του Δήμου Αθηναίων στον Σταθμό Λαρίσης, των εκδόσεων Καλειδοσκόπιο, που δραστηριοποιείται εδώ και 15 χρόνια στον ευρύτερο χώρο του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, της Α΄ Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αθήνας(Γραφείο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης) καθώς και της μη κερδοσκοπικής πολιτιστικής εταιρείας «ΠΥΡΝΑ», που αποτελεί τον χορηγό και εστιάζει τις ενέργειές της στη δια βίου μάθηση και στη δημιουργική ψυχαγωγία ενηλίκων και ανηλίκων.

Συγκροτείται από μικρές κινητές δανειστικές βιβλιοθήκες. Που έρχονται να καλύψουν, για λίγο χρόνο, το μόνιμο κενό των δανειστικών βιβλιοθηκών στα σχολειά μας. Είναι εύχρηστες, ταξιδιωτικές βαλιτσούλες με ρόδες, σαν αυτές που χρησιμοποιούμε σε σύντομα ταξίδια με το τραίνο, το αυτοκίνητο, το αεροπλάνο, γεμάτες με βιβλία. Που μεταφέρονται σε διαφορετικά σχολειά του Δήμου Αθηναίων και παραμένουν στη διαθεσιμότητα των παιδιών του εκάστοτε σχολείου για τρείς εβδομάδες μέχρι να πάνε στο επόμενο.

Το υλικό τους προέρχεται αποκλειστικά από την Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων, όπου έχει γίνει και η επιλογή και η καταγραφή τους και όπου και θα επιστρέψουν στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Τα βιβλία εκφράζουν διαφορετικά είδη του λόγου και γνωστικά αντικείμενα και καλύπτουν τρεις διαφορετικές θεματικές ενότητες: «Αθήνα η πόλη μου», «Τα ζώα», «Δένδρα και Δάση». Συνοδεύονται από επιτραπέζια ή επιδαπέδια  παιγνίδια.

Έτσι οργανώνεται, όπως και στα πραγματικά ταξίδια, ένα ταξίδι στον μεγάλο και μικρό και απέραντο κόσμο της βιβλίου, που επιτρέπει στα παιδιά, με τη βοήθεια των δασκάλων τους, να ανακαλύψουν και να γευτούν την απόλαυση της (ανά)γνώσης και να χαράξουν τη δική τους πορεία, καθώς «το ένα βιβλίο οδηγεί στο άλλο», μπορεί επίσης να συνδυαστεί με οποιοδήποτε άλλο, μέσα στην τάξη τους ή στο σπίτι τους.

Πρόκειται για ένα ταξίδι που ενσαρκώνει το δημόσιο χαρακτήρα του βιβλίου, δημιουργεί τις βάσεις για την αναγνώριση, περιδιάβαση και πρόσληψή του που αποτελούν και τις βάσεις για μια εκ των ένδον επικοινωνία με τον κόσμο της (ανά)γνωσης.

Μυρτώ Φερεντίνου- Οι πόλεις και τα άστρα τους