H κρίση της Ελλάδας και οι γερμανικές αποζημιώσεις

ΤΟΥ ΖΗΣΗ Δ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Κωνσταντίνα Αγαπητού, Χωρίς τίτλο, 2012, εγκατάσταση, πηλός, 650 x 400 εκ. 

Κυκλοφόρησε στη Γερμανία  από τις εκδόσεις VSA του Αμβούργου το νέο βιβλίο του γερμανού διανοούμενου Καρλ Χάϊντς Ροτ με τίτλο «Η Ελλάδα στο χείλος του  γκρεμού. Το γερμανικό χρέος των αποζημιώσεων». Ο Ροτ, διδάκτωρ της ιατρικής και της ιστορίας, μέλος της διεύθυνσης του Ιδρύματος για τη Μελέτη της Κοινωνικής Ιστορίας του 20^ού αιώνα με έδρα τη Βρέμη, ασχολείται  τα τελευταία χρόνια εντατικά με το θέμα της Ελλάδας. Πριν τρία περίπου χρόνια εκδόθηκε στην Ελλάδα το βιβλίο του «Η Ελλάδα και η κρίση. Τι έγινε και τι μπορεί να γίνει» (εκδ. Νησίδες/Θεσσαλονίκη) καθώς και το πολιτικό μανιφέστο «Να εμποδίσουμε την καταστροφή. Μανιφέστο για μια Ευρώπη της Ισότητας» (εκδ. Νησίδες/Θεσσαλονίκη) σε συνεργασία με τον Ζήση Δ. Παπαδημητρίου, το οποίο και μεταφράστηκε σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες, προκαλώντας έντονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις.

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου με τίτλο «Νέο ξεκίνημα για την Ελλάδα - Μια πρόταση», ο συγγραφέας, αφού αναλύσει τα δομικά αίτια της κρίσης, απόρροια της πολιτικής που εφάρμοσαν επί δεκαετίες οι ελληνικές κυβερνήσεις, αλλά και τις επιπτώσεις της στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας με αποκορύφωμα την ανθρωπιστική κρίση, καθότι η πολιτική της Τρόικα απέτυχε παταγωδώς, οδηγώντας τη χώρα στο χείλος του γκρεμού, παρουσιάζει το πρόγραμμα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ καθώς και τις απόψεις επώνυμων διεθνώς καταξιωμένων συγγραφέων, καταγγέλλοντας την πολιτική της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία λειτουργεί ως υποχείριο της γερμανικής οικονομικής και πολιτικής ελίτ.

Αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις και στις εμμονές των «εταίρων» με πρώτη και καλύτερη την κυβέρνηση της Γερμανίας, ο συγγραφέας επισημαίνει πως η ελληνική κυβέρνηση διαθέτει σημαντικούς συμβούλους που ανήκουν στο χώρο της μετακεϋνσιανής οικονομικής θεωρίας και έχουν τη συμπαράσταση  διεθνούς εμβέλειας οικονομολόγων όπως ο Πωλ Κρούγκμαν, ο Γιόζεφ Στίγκλιτς κ.ά., εκθειάζοντας συγχρόνως την αποφασιστικότητα αλλά και την πρωτόγνωρη εργατικότητα των στελεχών της κυβέρνησης με πρώτο και καλύτερο τον πρωθυπουργό της χώρας κ. Αλέξη Τσίπρα.

Στη συνέχεια, αφού παρουσιάσει την πρότασή του για την αντιμετώπιση του χρέους και την εφαρμογή ενός προγράμματος  αποκατάστασης της ελληνικής οικονομίας στα πλαίσια μιας πανευρωπαϊκής προοπτικής οικονομικής ανάπτυξης, αναφέρεται διεξοδικά στο ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οι γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις, τις οποίες, η Γερμανία προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει, με σαθρά επιχειρήματα, όταν η ίδια κατόρθωσε να ορθοποδήσει μεταπολεμικά, αφού το 1953  στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου οι συμμαχικές δυνάμεις δεν επέμειναν στην άμεση εξυπηρέτηση του χρέους των πολεμικών αποζημιώσεων κλπ..

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, ο Καρλ Χάιντς Ροτ αναφέρεται λεπτομερώς στις καταστροφές που προξένησαν οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής στην Ελλάδα, τονίζοντας, εκτός από την οικονομική, και την ηθική διάσταση των πολεμικών αποζημιώσεων, τις οποίες δεν μπορεί να αρνείται η Γερμανία, χρησιμοποιώντας δικολαβίστικα επιχειρήματα που προσβάλλουν τον κοινό νου.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρόταση του Ροτ σχετικά με την αποπληρωμή των αποζημιώσεων. Αφού περιγράψει με λεπτομέρεια  τις καταστροφές που προκάλεσαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, ιδιαίτερα κατά την αποχώρησή τους τον Οκτώβριο του 1944, αναφέρεται στο ρόλο της Γερμανικής Τράπεζας του Ράϊχ, συνεχιστής της οποίας σήμερα είναι η Γερμανική Κεντρική Τράπεζα, σε οικονομικούς οργανισμούς καθώς και σε γνωστές γερμανικές επιχειρήσεις όπως η Τίσσεν-Κρούπ (τότε Φρίντριχ Κρούπ Α.Ε.), η Βιομηχανία Σιγαρέτων με πρωταγωνιστή την Ρέμτσμα Α.Ε., η Σήμενς κλπ.. που εκμεταλλεύτηκαν τις πρώτες ύλες της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της κατοχής, καταστρέφοντας συγχρόνως παντελώς τις όποιες υποδομές της χώρας, καταλήγει στο συμπέρασμα και προτείνει τη χρήση των αποθεματικών σε χρυσό της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας καθώς και την επιβολή υποχρεωτικού δασμού στα μεγάλα οικονομικά συγκροτήματα που συμμετείχαν στην οικονομική εξαθλίωση της Ελλάδας για την αποπληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων. Είναι λάθος, τονίζει ο συγγραφέας, να διαδίδεται σκοπίμως από τα ΜΜΕ ότι τη νύφη των αποζημιώσεων θα την πληρώσουν οι Γερμανοί φορολογούμενοι, άποψη που σκοπίμως διαδίδεται, με στόχο τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης από την οικονομική και ηθική υποχρέωση της Γερμανίας να ανταποκριθεί επιτέλους στο ελληνικό αίτημα για τη ρύθμιση του χρονίζοντος προβλήματος των αποζημιώσεων, ώστε οι σχέσεις Γερμανίας-Ελλάδας να αποκατασταθούν πλήρως στα πλαίσια μια Ενωμένης Ευρώπης των λαών και των πολιτών. Το βιβλίο πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα και στα ελληνικά.

Ο Ζήσης Δ. Παπαδημητρίου είναι ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ