Switch: Διαρκής μετάβαση στο παρόν

Για τον νέο δίσκο, υπό τον τίτλο «Switch», του Galan Trio, ο οποίος παρουσιάστηκε στις 14/12/2017 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

TOY ΓΙΑΝΝΗ= ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΗ

[Όνομα Δίσκου: Switch. Έτος Κυκλοφορίας: 2017. Παραγωγή: Galan Trio.

Galan Trio: Δήμητρα Τριανταφύλλου (βιολί, φωνή), Μαρίνα Κολοβού (τσέλο, φωνή), Πέτρος Μπούρας (πιάνο, φωνή).

Έργα Δίσκου: Thomas H. Bramel: Piano Trio No. 2, David Haladjan:  Songs of Trees (I-II), Vincent Kennedy: ...spaces in your togetherness, Vasco M. N. Pereira: Terra de Mar, Harald Weiss: Secret Dancing, Νίκος Ξανθούλης: Piano Trio (Allegro, Andante, Allegro-Moderato-Presto).

Τον Μάρτιο του 2015, ο Πορτογάλος συνθέτης Vasco M. N. Pereira αποφάσισε να συνθέσει για το Galan Trio, όταν τους άκουσε τυχαία στο Youtube. Το καλοκαίρι του ίδιου έτους, οι συντελεστές του trio αποφάσισαν να ζητήσουν και από άλλους συνθέτες να γράψουν μουσική ειδικά για το Galan Trio, αλλάζοντας (Switch-ing), και επί της ουσίας αντιστρέφοντας την σχέση συνθέτη-εκτελεστών. Πριν από λίγες μέρες, ο δίσκος τέθηκε σε κυκλοφορία.]

«Ο κήπος που στέκει εμπρός μου, μού φαίνεται πλέον διαφορετικός σε σχέση με πριν. Αντελήφθην τους ρυθμούς: δέντρα, λουλούδια, πουλιά και έντομα. Σχηματίζουν μια πολυρυθμία, κατά την ένωσή τους με περιβάλλοντα: την συγχρονικότητα του παρόντος (κατ’ επέκταση της παρουσίας), την φαινόμενη ακινησία που περιέχει χίλιες και μία κινήσεις, κ.ά.»

Henri Lefebvre, Rythmanalysis

«Τα δέντρα… ενώνουν την γη και τον ουρανό με στωική υπερηφάνεια. Με τα απλωμένα άκρα τους, τη μια χορεύουν καθώς φυσά ο άνεμος, και την άλλη στέκουν ακίνητα σε κατάσταση προσευχής. Άπειρο το βάθος της μνήμης τους. Μαγευτική η ραψωδία των φωνών τους».[1] Πλοία γλιστρούν στα νερά της λίμνης, καθώς τα κύματα αντανακλούν φως προς όλες τις κατευθύνσεις.  Μαζί με τους ναύτες και τη θάλασσα συμμετέχουν σε ένα χορό που χάνεται στα βάθη του παρελθόντος, και αναδύονται περιοδικά στην επιφάνεια του παρόντος· είναι ένα fado[2] που γίνεται tango.

Κοιτώντας μέσα στα μικρά κενά αυτής της συνένωσης πλασμάτων, αντικρίζουμε το έσχατο προϊόν της σύντηξης: μια υποκειμενικότητα που βιώνεται μόνο σε σχέση με τον άλλον. Το κενό ανάμεσα στα πλάσματα είναι ακριβώς η παρουσία της απουσίας τού Άλλου. Switch: αλλαγή κατεύθυνσης, αλλαγή συντρόφου. Η απουσία δεν περιορίζεται στο παρόν: όλοι οι εραστές λείπουν συγχρόνως. Η περιπλάνηση, ανάμεσα στις απουσίες τους, είναι ένας κρυφός χορός στην εγκαταλελειμμένη σκηνή τής θρυμματισμένης έλξης.

Ο δίσκος του Galan Trio είναι σημαντικός, αφ’ ενός λόγω του ειδικού βάρους των συνθετών, και αφ’ ετέρου εξαιτίας της εξαιρετικής ερμηνείας των έξι έργων του δίσκου, τα οποία γράφτηκαν αποκλειστικά για το εν λόγω μουσικό σχήμα. Η συγκεκριμένη προσπάθεια δείχνει ένα μονοπάτι επιβίωσης για την τονική μουσική, στο δάσος της σύγχρονης μουσικής πρωτοπορίας: την επαναπρόσληψη των ιστορικών μορφών της τονικής μουσικής, και η εκλογή ορισμένων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών, με τα οποία μορφοποιείται το μουσικό corpus.

Η πλαισίωση του με πιο σύγχρονα στοιχεία δημιουργεί ένα άκρως ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Τέτοια στοιχεία είναι αυτά της αμερικανικής τζαζ, οι μεγάλες αυξομειώσεις στην ένταση και η αίσθηση του «μηχανικού», «αυτόματου» παιξίματος του πιάνο (όσο πλησιάζουμε στο φινάλε) στο έργο του Bramel. Σύγχρονα στοιχεία, αλλά διαφορετικά σε σχέση με το εν λόγω έργο, συναντούμε στο έργο του Pereira, «Terra de Mar», δηλαδή «Γη της Θαλάσσης», ή σύμφωνα με τον ίδιο τον συνθέτη, «Γη των Ψαράδων». Είναι αρκετά ιδιαίτερη ακριβώς αυτή η αντίληψη της επιφάνειας τής θάλασσας ως στέρεου τόπου εργασίας, μέσα στην αιώνια ροή των κυμάτων. Το κομμάτι αποτυπώνει την επαναληψιμότητα των μικρών αλλά δύσκολων κινήσεων του ψαρέματος, την ατμόσφαιρα της βραδινής πλεύσης στον ωκεανό, την διαρκή ολίσθηση των ψαριών.

Τέλος, το έργο του Ξανθούλη είναι ένας χορός συμφιλίωσης δύο εραστών: μετά τον αρχικό ενθουσιασμό του Allegro, την προσωρινή απομάκρυνσή τους στο Andante, ο ακροατής βλέπει, σταδιακά, ότι οι εραστές ήταν, είναι, δύο μαριονέτες· επαναλαμβάνουν τις ίδιες αρχέγονες κινήσεις, τα ίδια επιχειρήματα. Ψάχνουν αυτό που τους διαχωρίζει από τα υπόλοιπα ζευγάρια, αλλά και από τις προηγούμενες ερωτικές τους συνυπάρξεις. Αναζητούν την δική τους συμφιλίωση, ανάμεσα στα πανομοιότυπα αντίγραφά της.

Ο Γιάννης Βούλγαρης είναι φοιτητής του Μαθηματικού Πάτρας

---

[1] Επεξηγηματικό σημείωμα για το κομμάτι «Song of Trees» του David Haladjan, γραμμένο από τον ίδιο τον συνθέτη (δική μου η μετάφραση). Ίσως πρόκειται για το καλύτερο κομμάτι του δίσκου.

[2] Fado: είδος παραδοσιακής μουσικής και χορού στην Πορτογαλία.

Άποψη εγκατάστασης με έργα του Γιώργου Σταματάκη