Σελίδες ημερολογίου

ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΠΟΥΡΑ

Έργο της Ευαγγελίας Δημητρακοπούλου

ΑΝΤΩΝΗΣ Δ. ΣΚΙΑΘΑΣ, «Ευγενία», εκδόσεις Πικραμένος, ποίηση, Πάτρα 2016, σελ. 119

Είναι γόνιμη η σιωπή για τους ποιητές. Αγρανάπαυση. Ο Αντώνης Δ. Σκιαθάς επανέρχεται με όχι μία αλλά με τρεις συλλογές σε συσκευασία μιάς. Σε ενιαίο τόμο με τίτλο «Ευγενία» συστεγάζονται: Οι πρόγονοι στα ιερά του Μελάμποδα, Οι γεννήτορες στη νήσο των Σπετσών, Οι συγγενείς στα ιαματικά νερά της Αιδηψού. Λόγος ελλειπτικός, περιεκτικός αλλά όχι αφαιρετικός. Καμία μεταμοντέρνα α-νοησία δεν βλάπτει ως δάκος τον καρπό της ελιάς την πλούσια καρποφορία του ποιητή-καλλιεργητή. Γιατί τα ποιήματα, αγαπητοί μου φίλοι, είναι απλώς «η κορυφή του παγόβουνου». Ή ζούμε ποιητικά με αλληλεγγύη, ενσυναίσθηση και αγάπη προς τον πλησίον ή δεν είμαστε τίποτα. Ούτε καν «χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον». Στα χρόνια της Κρίσης, η ποίηση έφυγε από το ομφαλοσκοπούμενο «εγώ» της ψευδαισθητικής Αφθονίας, εγκατέλειψε τις χημικές ή φυτικές παραισθήσεις κι επέτρεψε στο έντρομο «εμείς» προκειμένου να συν-δημιουργήσουμε την επόμενη μέρα, με Ισότητα, Ελευθερία, Δικαιοσύνη, Αξιοπρέπεια για όλους τους ανθρώπους, χωρίς διακρίσεις, χωρίς αποκλεισμούς κι εξαιρέσεις.

Για τούτο αγαπώ την ποίηση του σεμνού Αντώνη Σκιαθά: γιατί είναι βαθιά ανθρωπιστική κι ανθρωποκεντρική. Δεν καταφεύγει σε εύκολες μεγαλοστομίες, ναρκισσισμούς κι εμπάθειες. Δεν πρόκειται διόλου για ένα κακομαθημένο «εγώ» που επιζητεί βραβεία κι επαίνους. Τουναντίον, ο συνδιευθυντής του περιοδικού Ελί-τροχος, ο αυθεντικός κι εμβριθής ποιητής, ο λάτρης της ελληνικής γλώσσας ως εργαλείου δημοκρατίας κι αναλαμπής, δεν πτοείται από τις συνήθεις υπαρξιακές μικροψυχίες πολλών ομοτέχνων του. Αγαπάει τη γυναίκα, τιμάει την κόρη του Ευγενία-Μικαέλα Α. Σκιαθά (που έδωσε, προφανώς και το όνομα σε αυτό το περιεκτικό βιβλίο). Είναι φιλαλήθης και γλωσσοπλάστης, αλλά με διακριτικό σεβασμό στον κοινόχρηστο κώδικα και χωρίς να επιδιώκει να μας εντυπωσιάσει. Παραπέμπει σε ομοτέχνους και εικαστικούς. Τον τόμο κοσμεί σχέδιο του ζωγράφου κι εκδότη του περιοδικού «Νέο Επίπεδο» Γιάννη Στεφανάκι, «ειδικά δημιουργημένο για την έκδοση Ευγενία». Αυτή η συνεργασιμότητα, η συνάντηση τεχνών κι ανθρώπων, η προσπελασιμότητα στο Άλλο, που συναπαρτίζει το «εμείς» είναι και η σεφερική αγωνία που σαρκώνεται εδώ με αισθητικό τρόπο, σχεδόν διαχρονικό.

Εξαίρετη η λακωνικότητα του ποιητικού λόγου. Το δίπτυχο ποίημα «Ήθη επαϊόντων» καταλήγει σε ένα τρίστιχο γνωμικό που λειτουργεί και ως αυτοτελές επίγραμμα και καταδεικνύει την συνθετική ικανότητα του έμπειρου ποιητή, δεξιότητα αξιομνημόνευτη: «Τριζόνια / στις ήττες της γλώσσας / του Ρωμανού του Μελωδού» (σελ. 30).

Και το ποίημα «Μια μακρινή πρόγονος η Ντόνα Μάαρ» καταλήγει: «Βούρκωσα γράφοντας / ονόματα / σε όσα χαρτάκια έμειναν / παγκάρια να στολίζουν» (σελ. 35).

Στο πεζό ποίημα με τίτλο «Η κόκκινη ομπρέλα» υπογραμμίζουμε το αριστουργηματικό: «Την πλησιάσαμε με τον τρόπο του ελαφιού που σκύβει να πιει νερό» (σελ. 81)

Πολλά τα ανθολογίσιμα ποιήματα. Τι να πρωτοδιαλέξει κανείς;

Από τις «Σελίδες Ημερολογίου το κάλλο για των παρουσιών»: «Τα λάθη μου εταίρες μεταβάλλουν, / όλους τους ορισμούς του Πλάτωνα / που έχω φυλακτό στο θωρηκτό μου στήθος» (σελ. 97).

Δεν θα επεκταθώ άλλο, στο σύντομο αυτό κριτικό μου σημείωμα. Το συνολικό έργο τού Αντώνη Δ. Σκιαθά χρήζει φιλολογικής μελέτης κι είναι άξιο μονογραφίας.

Ο Κωνσταντίνος Μπούρας είναι ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας, www.konstantinosbouras.gr