ΤΟΥ ΣΤΑΜΑΤΗ ΣΑΚΕΛΛΙΩΝΑ
SAID, Ψαλμοί, μτφρ. Νάντη Σιδέρη-Speck, καλλιτεχνική επιμέλεια Γιάννης Σίλυβος, εκδόσεις Σφεντάμι, Δεσκάτη 2011, σελ. 88
O Said γεννήθηκε στην Τεχεράνη το 1947. Την δεκαετία του ‘60 βρίσκεται στο Μόναχο για σπουδές και συγκινείται από τον Μάη του ‘68. Λόγω της συμμετοχής του σε γερμανικές και ιρανικές αντικαθεστωτικές οργανώσεις, του απαγορεύεται η έξοδος από την Γερμανία. Επιστρέφει στην Τεχεράνη το 1979 και, ύστερα από εννέα εβδομάδες παραμονής, καταλαβαίνει τη διαστρέβλωση της επανάστασης και επιστρέφει στην Γερμανία. Γράφει ποίηση από το 1975, στα γερμανικά. Θεωρείται σήμερα από τους πιο σημαντικούς Γερμανούς ποιητές. Γράφει επίσης πεζά και δοκίμια.
 |
| Χριστόφορος Κατσαδιώτης- Κήπος |
Τιμήθηκε πολλές φορές για το έργο του και χρημάτισε πρόεδρος της Εταιρείας Γερμανών Λογοτεχνών. Η συμμετοχή του σε ένα διαφορετικό πολιτισμικό περιβάλλον από το δικό του παίζει σημαντικό ρόλο στην γραφή του. Η συγκεκριμένη συλλογή ήδη προδιαθέτει τον αναγνώστη από τον τίτλο της για την θρησκευτικότητα της. Αλλά όχι μια θρησκευτικότητα προδιαγεγραμμένη και βέβαιη. Τουναντίον, μια αύρα θρησκευτικότητας που ρωτά, που αγωνία, που στέκεται σε ικανή απόσταση από τις βέβαιες δογματικές αλήθειες. Δεν έχει ασφαλώς νόημα να σημειώσουμε αν ο Said είναι κοντά στον Χριστιανισμό ή στο Ισλάμ. Είναι βέβαιο πως η θρησκευτικότητα του διαποτίζεται από ανθρωπισμό. Ταυτόχρονα ενδελεχώς αναζητά απαντήσεις για τα εντός κείμενα.
"Κύριε, κάνε να ζω σε αρμονία με τα σπλάχνα μου, διότι δεν τα βγάζω πέρα ούτε με τον Θεό ούτε με την λογική, χρειάζομαι ένα μη υπαρκτό σχήμα του υπαρκτού"...
"Κύριε εισάκουσόν μου ... τις ανομίες μου εγώ γιγνώσκω...", λέει ένας άλλος ψαλμωδός, χιλιάδες χρόνια πριν. Αυτή η αέναη πάλη του ανθρώπου να συνταιριάξει τα εντός του ώστε να περπατήσει στον κόσμο είναι κάτι που απασχολεί την ποίηση του Said. Με τρόπο λιτό, δωρικό ασκεί κριτική στον Θεό και ζητά πάλι να συνομιλήσουν μετά από μια μακρά περίοδο σιωπής. Και μακράς και επιβεβλημένης. Γιατί προηγήθηκαν το Άουσβιτς, η Χιροσίμα, το Χάλαμπτσε και η Σρεμπένιτσα.
"...πέφτεις άραγε στα γόνατα μπρος στα θύματα; και μπρος στους θύτες; και πιστεύεις ότι μπορούμε ν' αντέξουμε στον πειρασμό μιας ακόμη πιο απόλυτης αγάπης χωρίς τον λόγο σου;"
Αυτή η ευγενική απόρριψη του Θεού και συνάμα την ίδια στιγμή η πρόσκληση του ασφαλώς και φανερώνει την ένταση. Δεν γράφει εγκεφαλικά ο Said. Γίνεται κοινωνός της τραγικής ανθρώπινης μοίρας και δεν θεωρεί ότι η ιστορία είναι ένα παιγνιώδες σενάριο, τουναντίον δεν διστάζει πει πως είναι ένα τραγικό σκηνικό που εκτυλίσσονται όλες οι πράξεις του ανθρώπου βυθισμένες σε μια σκοτεινή νύχτα με σπάνιες διακοπές φωτός. Αυτές οι διακοπές φωτός δεν είναι τίποτε άλλο παρά "η πιο απόλυτη αγάπη". Δεν απέχει από αυτά που γίνονται γύρω του ή στον κόσμο. Δεν είναι ο Said ένας απλός παρατηρητής. Είναι συμμέτοχος στην αγωνία του ανθρώπου.
"Κύριε, αρνούμαι να χρησιμοποιήσω την προσευχή ως όπλο. θα ήθελα να είναι ποτάμι, ανάμεσα σε δύο όχθες, διότι δεν ζητώ τιμωρία ή χάρη αλλά ένα καινούργιο δέρμα που να μπορεί αυτόν τον κόσμο να αντέξει".
Είναι ακριβώς η ματωμένη ελπίδα που αναζητεί τον ου τόπο μέσα στον τόπο.
Ο Σταμάτης Σακελλίων είναι θεολόγος και δημοσιογράφος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου