Ο αγώνας της ζωής

ΣΠΥΡΟΣ ΖΑΧΑΡΑΤΟΣ, Φύλακας Φυλακτών, εκδόσεις οδός Πανός, σελ. 42

Στη συλλογή «Φύλακας Φυλακτών» ο ποιητής περπατά σε μονοπάτια «γεμάτης» μοναξιάς, που συναντά πλούσιες συλλογικότητες με ιστορικότητα και κοινωνικό βάθος. Στίχος λιτός, συμπυκνωμένος με προσεκτικά επιλεγμένη λέξη. Στο πλαίσιο της δικής του ποιητικής προοπτικής –που δεν είναι ακριβώς μια εύκολη συνθετική στάση– όπου ο ατομικός πόνος και θλίψη ακουμπά και αγκαλιάζει ένα βαθύτερο κοινωνικό πόνο και προβληματισμό, η σφιχτοδεμένη δομή στίχου με πυκνότητα νοημάτων είναι αναγκαία. Κι αυτή την ανάγκη ο ποιητής την καλύπτει με πληρότητα και εξαίρετη καλλιτεχνικότητα.

Άνθρωπος μόνος ψάχνει τον εαυτό του /μα που να ενωθεί για να ελπίσει; / Στο άγριο μέλλον; / Ας τον αποχαιρετήσουμε / και ας τον αφήσουμε στην καταιγίδα του... (Από το ποίημα «Άνθρωποι Μόνοι»). «Με το αίμα θα προχωράει η ζωή / με αίμα γράφεται η ιστορία» / Καληνύχτα Τσε / Άρη Βελουχιώτη / Καληνύχτα Λένιν (Από το ποίημα «Το τελευταίο Σύνθημα»)

Ο Σπύρος Ζαχαράτος ατενίζει τον αγώνα και την ομορφιά της ζωής χωρίς ψευδαισθήσεις και χωρίς έπαρση, χωρίς ακόμη να παραβλέπει την αιχμή της τραγικότητας. Πιστεύει όμως στην αξία τους και θεωρεί σημαντικό να μην παύσουμε ποτέ να τον αποδεχόμαστε και να την αναζητούμε, παρόλες τις παγίδες της πικρίας. Κι ακριβώς αυτό απαιτεί τόλμη. Η αισθητική διάσταση συναντά την επιμένουσα αρετή. Οι ηττημένοι δεν παύουν ποτέ να νικούν με τα άσματα της ποίησης και την ανωτερότητα της αυτοθυσίας! (Κι ας μείνουμε εμείς γυμνοί και διψασμένοι)

Το ποιητικό του προχώρημα κι ανέβασμα είναι σεμνό, ενώ η αίσθηση του μοναχικού δεν του στερεί τη δυνατότητα για πλούσιους νοερούς διαλόγους με εξέχοντες δημιουργούς, με ιστορικές προσωπικότητες, με σύμβολα πατρίδας, αγώνων, αγάπης, αιγαιοπελαγίτικης ατμόσφαιρας και μιας «Ελλάδας που δεν πενθεί στην αντηλιά».

Παρόλη τη συνειδητοποίηση των τραγικών αδιεξόδων που έχει η ποιητική οδός («οι αυθεντικοί ποιητές / ή τρελαίνονται / ή αυτοκτονούν / είναι η γης τόσο μικρή που δεν τους χωράει...!!!), που σωστά μάλιστα παραλληλίζεται με την τραχειά οδό της επανάστασης (ποίημα «Οι αυθεντικοί ποιητές») ο Σ.Ζ. δίνει μεγάλα περιθώρια στην κατάφαση της ζωής και με λεπτότητα και ξεχωριστή ευαισθησία παραπέμπει στο μεγαλείο της Καζαντζάκειας τραγικής σκέψης: «Τίποτε πιο δυνατό / απ’ αυτούς που διεκδικούν το ακατόρθωτο». Έτσι η νότα της αισιοδοξίας τελικά (μ’ ένα βαθύτερο μήνυμα της επιμονής στην έμπνευση απ’ ό,τι αποτελεί «Αυγή» μέσα στη ζωή) δεν απουσιάζει από τους καλοδουλεμένους εξαίρετους στίχους του: «Υπάρχουν δρόμοι / που δεν έχουμε σκεφτεί / υπάρχουν λύσεις / που δεν έχουμε ακόμη περπατήσει».

Κι αυτή ακριβώς αποτελεί τη σημαντική ποιητική του υπέρβαση και νίκη!

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Χρόνης Μπότσογλου, Γυμνό, 1968, λάδι σε μουσαμά, 139 x 139 εκ., συλλογή Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης