Θαύμα ή ύβρις;

ΤΖΟΥΛΙΑ ΓΚΑΝΑΣΟΥ, Γονυπετείς, Εκδόσεις Γκοβόστη, σελ. 136

Τέταρτο βιβλίο για την συγγραφέα και ήδη μπορούμε να ανιχνεύσουμε ένα διαμορφωμένο ύφος και τα συγγραφικά θέματα – εμμονές που επανέρχονται στα βιβλία της. Η Τζούλια Γκανάσου προτιμάει τα σύντομα μυθιστορήματα ή την φόρμα της νουβέλας και τα ρεαλιστικά της μοτίβα ανακατεύονται με σουρεαλιστικά δεδομένα, τα οποία όμως μπορούν να αποτελέσουν μέρος μιας φαντασιακής πραγματικότητας. Επαναλαμβανόμενα μοτίβα φαίνεται να είναι α. η κλειστοφοβική ατμόσφαιρα των βιβλίων της, κλειστοφοβία που μπορεί να προέρχεται όχι από εξωτερικούς παράγοντες αλλά από την εσωτερική πραγματικότητα του βασικού ήρωα. β. ο ένας, κεντρικός ήρωας αφηγητής, υπό την υποκειμενική οπτική του οποίου βλέπουμε την ιστορία γ. ένα βασικό αφηγηματικό μοτίβο, (στην περίπτωση της παρούσας νουβέλας, μια γυναίκα που από την αρχή έως το τέλος του βιβλίου περπατάει στα τέσσερα) και δ. η επαναλαμβανόμενη παραποίηση (θαύμα ή ύβρις;) απέναντι στη ζωή μέσα από τις παρεμβάσεις του ανθρώπου στις ίδιες τις βιολογικές βάσεις του.

Η ανώνυμη αφηγήτρια-ηρωίδα της νουβέλας, φτάνει σε ένα νησί που δεν κατονομάζεται, έχει όμως αρκετές ομοιότητες και αρκετές διαφορές με την Τήνο, κι από εκεί ξεκινάει μια πορεία γονατιστή μέχρι τον τόπο του προσκυνήματός της. Όμως η πορεία διαρκεί πολύ, ο ήλιος αρχίζει να πέφτει και η αφηγήτρια ζει διαρκώς στα όρια δύο οντοτήτων, των γεγονότων της παρούσας στιγμής και σε αναμνήσεις που άλλοτε μοιάζουν ρεαλιστικές κι άλλοτε σουρεαλιστικές προηγούμενου χρόνου που δεν προσδιορίζεται. Το ερώτημα που διατρέχει το αφήγημα και η Τζούλια Γκανάσου το χειρίζεται επιδέξια, με τρόπο ώστε να κρατάει συνεχώς το ενδιαφέρον του αναγνώστη, είναι: για ποιο λόγο η γυναίκα κάνει αυτήν την πορεία, για ποιόν λόγο προσπαθεί να φτάσει στον τόπο του προσκυνήματος, ποια είναι η επιδίωξη και το τάμα.

Όσο η αφήγηση συνεχίζεται, τόσο ο αναγνώστης καταλαβαίνει ότι τα κίνητρα της αφηγήτριας εκφεύγουν των συνηθισμένων. Ωστόσο μέχρι το τέλος είναι σχεδόν αδύνατο να μαντέψει ποια είναι, καθώς εμπλέκονται πολλαπλοί παράγοντες. Άξονας είναι η ασθένεια του άντρα της κι η ελπίδα που δίνει η πιθανότητα μιας εναλλακτικής θεραπείας, η οποία δεν αποδίδει τα αναμενόμενα.

Οι «γονυπετείς» είναι το καλύτερο ίσως έως τώρα βιβλίο της Γκανάσου, καθώς οι συγγραφικές της ιδιαιτερότητες σταθεροποιούνται και ολοκληρώνονται, το προσωπικό της ύφος γίνεται πιο ευδιάκριτο και τα πολλαπλά στοιχεία που χρησιμοποιεί δένουν και βοηθούν στο τελικό αποτέλεσμα.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ