Για παιδιά και νέους

ΝΤΑΒΙΝΤΕ ΚΑΛΙ, ΣΕΡΖ ΜΠΛΟΚ, Ο εχθρός, Απόδοση: Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδόσεις Πατάκη

Ποια είναι τα πιο κατάλληλα χέρια στα οποία θα έπρεπε να φτάσει το συγκεκριμένο βιβλίο; Ε, σε αυτά δεν θα φτάσει ποτέ. Και αν έφτανε, δεν θα το διάβαζαν. Ή μήπως, ναι;

Πριν την σελίδα του τίτλου, με τρόπο κινηματογραφικό, η πένα του συγγραφέα (ο σαραντάχρονος Ιταλός Davide Cali, καινοτόμος και καταξιωμένος, έχει στο ενεργητικό του περισσότερα από είκοσι εικονογραφημένα βιβλία) και το πενάκι τού εικονογράφου (ο Γάλλος Serge Bloch, γεννημένος το 1956 και διεθνώς αναγνωρισμένος, έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με μερικά από τα πιο σημαντικά περιοδικά και εφημερίδες των Η.Π.Α.) εστιάζουν, αφού προειδοποιήσουν τον αναγνώστη, με ένα κατάμαυρο δισέλιδο, ότι «Βρισκόμαστε σε πόλεμο», στα ακόλουθα: «Βλέπουμε ένα τοπίο που θα μπορούσε να είναι έρημος. Μέσα στην έρημο υπάρχουν δυο τρύπες. Μέσα στις τρύπες υπάρχουν δυο στρατιώτες.

Είναι εχθροί.» Στην συνέχεια, το κυρίως κείμενο αναπαριστά λεκτικά και εικαστικά, την “καθημερινότητα” του πολέμου, άρα τον παραλογισμό του, τις σκέψεις και τα συναισθήματα των εχθρών, που είναι (εν αγνοία τους αλίμονο) πανομοιότυπα και, βέβαια, την τελική ανατροπή, μετά το απρόσμενο ξήλωμα της προπαγανδιστικής πλεκτάνης, και τον θρίαμβο της λογικής. Πότε θα τελεστεί, όμως, αυτός ο Θρίαμβος;

Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι δεν υπάρχουν πια πόλεμοι ορυγμάτων – ο τελευταίος ήταν ο Πρώτος Παγκόσμιος: ίσως. Αλλά οι τόσοι πόλεμοι που μαίνονται δεν είναι, πάντως, πόλεμοι ηλεκτρονικοί. Κάποιος άλλος θα μπορούσε να επικαλεστεί το τραγικά τετριμμένον, πλέον, του θέματος αλλά και της εικονογράφησής του. Ύστερα από την σχετικά πιο πρόσφατη κορύφωση, και στα καθ’ ημάς, είτε με το γνωστό διήγημα «Το ποτάμι» από το Ζητείται ελπίς του Αντώνη Σαμαράκη, είτε με την θαυμαστή ιδιαιτερότητα του «Η αλήθεια στου φονιά το λαγκάδι» του Κώστα Κουλουφάκου, τι θα μπορούσε, πράγματι, να επαινέσει κανείς; Αλλά στις κορυφές φτάνεις αφού αναρριχηθείς στις πλαγιές, αφού γυμνάσεις τον εαυτό σου σωστά, ώστε να απολαύσει το καθαρό φως. Και το παρόν βιβλίο είναι ένα τέτοιο γύμνασμα. Με αντίστοιχα παιδικά αναγνώσματα, τα ενήλικα χέρια σου και το μυαλό σου θα έχουν την αληθινή καταλληλότητα που απαιτείται για να κρατούν ανάλογα βιβλία.

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΤΣΟΥΠΡΟΥ