Κωνσταντίνου...

Elif Erkan, Breaks και Λητώ Κάττου, Touch. Versatile

...πιστού εν Χριστώ Βασιλέα και Αυτοκράτορα των Ρωμαίων πολλά τα έτη... Αυτά τα φθαρμένα γράμματα διάβαζε ο ερημίτης. Πιστού εν Χριστώ; Πότε άραγε; Λίγο πριν από το τέλος.

Βαριά η σκιά του Ρωμαίου αυτοκράτορα. Μία πίστη, μία αυτοκρατορία, ένας Θεός, ένας αυτοκράτορας. Κι ας μην ήταν σ' όλη του τη ζήση πιστός εν Χριστώ. Λίγο μετά, ο αυτοκράτορας έγινε άγιος. Και οι νεκροί από το σπαθί του παρηγορήθηκαν. Και οι νεκροί, οι εξορισμένοι από την πολιτική του, αναστέναξαν. Ήταν πια άγιος της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Ο των Ρωμαίων Μέγας Ποντίφηκας. Την ιστορία την γράφουν οι νικητές, είπε ο Αλβανός φίλος του ερημίτη, που απορούσε πάντα με αυτά τα μεγαλεία τα αυτοκρατορικά.

Φαντάστηκε τον εαυτό του Μέγα Δομέστιχο των Σχολών της Ανατολής. Κι' ύστερα κοίταξε το τριμμένο ράσο του. Πιστός Εν Χριστώ, ψιθύρισε. Έτσι ήταν γραφτό να γίνει. Και από τότε είναι πάντα μεγάλη γιορτή των χριστιανών. Γιατί τους άνοιξε ο Ρωμαίος τον μεγάλο δρόμο της εξουσίας. Γι' αυτό έγινε, Άγιος του είπε πάλι ο φίλος του. Δεν δαγκώνεις το χέρι που σε ταΐζει. Δόξα να ’χει που δεν έκαναν άγιο και τον Βουλγαροκτόνο. Ίσως θα μπορούσαν. Αλλά κρατήθηκαν. Άλλωστε, θα έπρεπε να ξεχωρίζει αυτός που άνοιξε τον δρόμο. Ως και σύνοδο τους έκανε για να εξορίσει τον Άρειο. Είπαμε, μία αυτοκρατορία, μία πίστη, ένας αυτοκράτορας.

Και η Κωνσταντίνα γιατί γιορτάζει; ρώτησε ο ασεβής φίλος του. Αλίμονο, απάντησε ο ερημίτης, πιότερη αξία έχει για τους χριστιανούς η Ελένη, η μητέρα του αυτοκράτορα, παρά αυτή που δεν υπήρξε ποτέ. Απλώς στις γυναίκες δίναν το όνομα για να νοιώθουν το βάρος εσαεί. Ήταν του Κωνσταντίνου, όλες όσες πήραν το όνομά του. Δεν ήταν αυτές, ήταν εκείνου. Δέσμιες πάντα της ιστορίας και της κυριαρχίας. Γλιτώνουν άραγε; αναρωτήθηκε ο Αλβανός φίλος. Κάτι τις γυρνά πίσω στο Ιερόν Παλάτιον. Σπανίως ξεφεύγουν. Αλλά κάποιες έχουν έναν τρόπο μαγικό να δραπετεύουν από την ιστορία. Μην λησμονείς, η γιορτή είναι Κωνσταντίνου και Ελένης. Δεν χωρά η Κωνσταντίνα. Αν πάει να μπει ανάμεσα θα συντριβεί. Άλλωστε, ένας άλλος αυτοκράτορας είχε πει το "εκ γυναικός ερρύη τα φαύλα". Και μένει η απάντηση μετέωρη: "εκ γυναικός πηγάζει τα κρείττω". Και σ' αυτή τη μετέωρη και αδικαίωτη απάντηση κρεμιέται η Κωνσταντίνα. Δραπετεύει από το Ιερόν Παλάτιον και αναζητά τον δρόμο που θα την πάρει μακριά από τη βασιλεύουσα. Και περπατά στα παραδρόμια, μακριά από τους λύχνους που φωτίζουν την Εγνατία. Πάντα στη σκιά. Μπαίνει σε κάποια καπηλειά, όπου τίμιοι άνθρωποι δεν πηγαίνουν, γιατί εκεί είναι σίγουρη ότι κανείς από το Ιερόν Παλάτιον δεν θα την αναζητήσει. Κοιμάται σε στάβλους όπως η Παρθένα Μαρία, μεγάλη η χάρη της, και θυμάται πάντα την Κασσιανή, την Μαγδαληνή και την Αγία την Μαρία την Αιγυπτία. Φοβάται πως αν την πιάσουν, τύχη όμοια με της Υπατίας την περιμένει, ίσως και χειρότερη, γιατί έφυγε από το βάρος και την ιστορία.

Συνάντησες ποτέ καμία Κωνσταντίνα; τον ρώτησε ο φίλος του. Μόνο μια σκιά αλλοπαρμένη, και φευγάτη στους παραδρόμους, χαμένη ανάμεσα στο τώρα και στη βαριά ιστορία. Τα πόδια της πληγιασμένα και το βλέμμα της πάντα μελαγχολικό. Και αυτήν δεν την κάνατε αγία; ρώτησε ο φίλος του. Ο ερημίτης γέλασε. Κωνσταντίνου πιστού εν Χριστώ βασιλέα και αυτοκράτορα των Ρωμαίων πολλά τα έτη, είπε μεγαλόφωνα. Και μέσα του, ως του άρμοζε, είπε μια προσευχή για την Κωνσταντίνα των άγριων δρόμων. "Κωνσταντίνας πιστής εν Χριστώ πολλά τα έτη".

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΑΚΕΛΛΙΩΝ