Φασισμός;

Έλενα Χασαλεύρη- Every revolution evaporates and leaves behind 
only the slime of a new bureaucracy

Είπε ότι αυτό είναι φασισμός. Αυτό είπε. Να μην το ξαναπεί, πες του. Δεν έχει περάσει δύσκολες εποχές, όπως εμείς. Του ξεφεύγουν πράγματα. Έγιναν όλα εύκολα, όλα εύκαιρα. Οι λέξεις και το έξω τους δεν είναι παίξε γέλασε. Μας διαπερνούν. Δεν το καταλαβαίνει. Νομίζει ότι ξέρει. Κάτι ξέρει. Αλλά τώρα είναι άλλα που προέχουν. Πρέπει να μαθαίνει, να διαβάζει, να παρατηρεί. Αυτός λέει ότι αυτό κάνει. Καθαρά για ένα ψυχογράφημα της ιστορίας πρόκειται, λέει. Για αυτό η παρέλαση τού φαίνεται περιττή. Μια παλιά νοοτροπία, που παίρνει κάθε χρόνο τον αέρα της.

Δεν μπορώ να τον καταλάβω. Το μερίδιο της θυσίας δεν το εκτιμά καθόλου. Κι εμείς που πιστέψαμε σε εκείνους τους αγώνες, η σημερινή πολιτική κρίση δεν μας δικαίωσε. Μας άδειασε. Δεν είμαι σε θέση να δέχομαι την αυστηρή κριτική του. Το χάσμα των γενεών, φωνή της αναγέννησης. Ο διαφωτισμός ταυτίστηκε με το φιλελευθερισμό. Χρησιμοποιεί κάτι όρους που δεν θα θυμάμαι αύριο. Αλλά την επέτειο δεν τη ξεχνώ. Θυμάμαι πρόσωπα, καταστάσεις, γεγονότα.

Σήμερα, τα γεγονότα επιβάλλουν να θυμάσαι τους δημόσιους χώρους, αντί για τα αγάλματα. Άλλο φιλοπατρία (Ανδρέας Κάλβος) και άλλο πατριωτισμός. Το λαογράφημα αναπτύσσεται στον άξονα της φιλοπατρίας, ο πατριωτισμός είναι για τους ηγέτες μια εύκολη εμμονή, ένας παράγοντας ικανός να ελέγχει τους πολίτες, αλλά χωρίς να τους εμπνέει την ευθύνη, την προσωπική ευθύνη σε σχέση με την χώρα τους. Και η πατρίδα, τώρα, τι είναι; Μια ουρά στάσιμη στην τράπεζα, στο σούπερ μάρκετ, μια ουρά διερχόμενη στη λαϊκή αγορά. Αυτά, δεν είναι πατρίδα;

Οι πολίτες κάνουν την πατρίδα. Ο λαός. Αλλά είναι η αντικειμενοποίηση που γίνεται και ενοχλεί. Αυτή δημιουργεί το πρόβλημα. Η αντικειμενοποίηση από την άρχουσα πολιτική. Άσε με, να θυμάμαι και να αγαπώ την πατρίδα, τη χώρα που ξέρω εγώ, όχι τη δική τους. Γιατί η δική τους ξεκίνησε από τη Μεγάλη Ιδέα, συρρικνώθηκε με τις εξαρτήσεις από τους άλλους, και τώρα έφτασε να δείχνει σαν το φάντασμα της Ευρώπης. Ε, αυτό δεν είναι φασισμός; Φασισμός είναι η αντικειμενοποίηση, με το «έτσι θέλω» να οικειοποιούνται κάτι που είναι δικό σου· για να σου το δώσουν πίσω, -υποθετικά πάντα, εφόσον ποτέ δεν θα το πάρεις, μιας και δεν το έχασες στην ουσία,- απαιτούν να το καταναλώσεις όπως θέλουν αυτοί. Παρέλαση με προσκλήσεις; Θυμάμαι, γιαγιά. Εσύ θυμάσαι ή μήπως τα ξέχασες, μαζί με τις αδικοχαμένες ψήφους, σαν να ψοφάς για λίγη ακόμη περιπέτεια, για εκείνα τα λαχανικά σε πουρέ; Θα τελειώσει κι αυτή η επέτειος, να δω τότε τι άλλο θα πρέπει να σε κάνουν να θυμηθείς για να συνεχίσεις τη ζωή στο σήμερα. Σετάκια έρχονται τα μέτρα, από αντικειμενοποίηση και «πατριωτισμό» κι αυτά...

ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΤΣΑΔΗΜΑ