Κόντρα στην καταχνιά

1000 τεύχη "Αναγνώσεις"

Του Άλκη Ρήγου

Για τις «Αναγνώσεις» λοιπόν ο λόγος, από τους συντελεστές της έκδοσής τους. Κάτι σαν απολογι(σ)τικό γράμμα προς αγαπημένους φίλους και φίλες, με την ευκαιρία συμπλήρωσης 1000 φύλλων αυτού του ένθετου της κυριακάτικής Αυγής. Άλλωστε κάθε γραφή στην Αυγή μας, είναι λίγο πολύ ένα γράμμα προς φίλες και φίλους, με την ένδειξη «υπάρχω», κόντρα σε μια πραγματικότητα αποξένωσης και αλλοτρίωσης .

Υπάρχουμε λοιπόν μέσα και από τις «Αναγνώσεις» εδώ και είκοσι χρόνια –εγώ άντε κάνα δυο χρόνια λιγότερα– με την εθελοντική ενεργή συμμετοχή μας, με τα βιβλία που κρίνουμε, την κριτική των ιδεών που προωθούμε, την εικονογράφηση που επιλέγουμε, τα αφιερώματα που στήνουμε, και πολλά από αυτά εκδίδουμε σε συλλογικούς τόμους, τις συζητήσεις που προκαλούμε μέσα και από τις βιβλιογραφικές αναφορές, το πολιτισμικό στίγμα που θαρρώ ότι προσπαθούμε να εκπέμψουμε.

Ένα πολιτισμικό στίγμα πολυπρισματικό, αμφισβητησιακό, ουσιαστικά Δημοκρατικό, μα ταυτόχρονα ιδεολογικό-πολιτικά ενταγμένο σαφώς σ’ αυτό το ευρύτερο ρεύμα σκέψης της Ανανεωτικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, ακολουθώντας –έστω και με τις 4 σελίδες που πια μας αναλογούν– τις καλύτερες αντίστοιχες ιστορικά εκδοτικές αριστερές παραδόσεις .

Κόντρα σε μια περιρρέουσα, σε μεγάλο βαθμό αποιδεολογικοποιημένη, ακόμα και ανάμεσα σε αριστερούς, ατμόσφαιρα προσωποκεντρικών επιλογών και μικροαστικών προσωπικών αναδείξεων. Κόντρα στη γύρω πολύβουη μοναξιά, που εντείνει η επέλαση της πανδημίας, αλλά και την εδώ και καιρό κρίση του έντυπου Τύπου, εμείς στις «Αναγνώσεις», με τις μεταξύ μας εντάσεις, πικρίες, αμφισβητήσεις, συνθέσεις, και τελικά φιλική συν-κίνηση, επιμένουμε ως άτυπη εθελοντική συλλογικότητα, με τις απώλειες και προσθήκες που ο χρόνος έχει φέρει, να ανιχνεύουμε νέες μορφές αναζωογόνησης, επικαιροποίησης κοινωνικο-πολιτισμικής γείωσης στις πολυσχιδείς πραγματικότητες του εγχειρήματος μας.

Δεν είναι θαρρώ μικρό πράγμα, ότι εδώ και 20 χρόνια κατορθώσαμε όχι απλά να υπάρχουμε αλλά και να διατηρούμε τον κριτικό μας Λόγο, με τις κεραίες μας ανοιχτές στα πολιτισμικά δρώμενα.

Έχουμε πλήρη συνείδηση άλλωστε, ότι απέναντι σε μια κυνικά κυρίαρχη –όχι όμως πια ηγεμονεύουσα στον κόσμο των ιδεών– νεοφιλελεύθερη αγοραία ιδεολογία, με έντονες επιλογές διάλυσης κάθε στοιχειώδους έννοιας κοινωνικού κράτους και δημόσιου χώρου, ο ευρύτερος χώρος της Ανανεωτικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, παρά τις προσπάθειες αντιπάλων και «άσπονδων φίλων», να μινιμάρουμε τις αμφισβητησιακές ριζοσπαστικές κριτικές σκέψεις και παρεμβάσεις, για να ανταμώσουμε τις πλατιές «μάζες» –άλλος ένας βαθιά υποτιμητικός όρος– της λεγόμενης μεσαίας τάξης, και να πλαισιωθούμε σε αρχηγικό επίπεδο από ένα θολό τεχνοκρατικό εσμό ειδικών, απόρροια υποτίμησης της ιδεολογικο-πολιτικής μας ταυτότητας, της έννοιας του κόμματος ως «συλλογικού διανοούμενου», διαθέτουμε έναν αναξιοποίητο σε μεγάλο βαθμό πλούτο, του πιο σημαντικού και δημιουργικού κομματιού της ελληνικής διανόησης. Ναι της διανόησης, αυτής της τόσο παρεξηγημένης κοινωνικής κατηγορίας, που γεννήθηκε ως όρος από την πράξη υπεύθυνης επώνυμης πολιτικής ανυπακοής με την υπόθεση Ντρέιφους και έψαυσε την δυναμική που περικλείει τόσο διεισδυτικά ο Αντόνιο Γκράμσι, και από την οποία ως καταλύτη εξαρτάται τελικά η όποια κινητοποίηση της κοινωνίας, και της Αριστεράς προφανώς.

Ως διανοούμενοι λοιπόν της Ανανεωτικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, θα συνεχίσουμε την πορεία του εγχειρήματος των «Αναγνώσεων» με το ίδιο ελπίζω πείσμα, διευρύνοντας συνεχώς τον κύκλο θεματικών, συνεργασιών, έκφρασης ενεργών πολιτών, ανήσυχων δημιουργών, κριτικού λόγου, σε ανοιχτή αντιπαράθεση με τα κυρίαρχα μορφώματα επιφανείας, τα μικροσυμφέροντα εκδοτών, τις εύκολες μετα-νεωτερικές προσεγγίσεις, εμμένοντας, στο μέτρο που μας αναλογεί, στην κριτική προσέγγιση παλαιών μα και νέων ερωτημάτων, αισθητικών αιτούμενων ελευθεριακών, ατομικών και συλλογικών προταγμάτων.