Η ζωγράφος του μήνα

ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Η ζωγράφος του Ιουλίου είναι η Αλίκη Παππά. Γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται σήμερα. Φοίτησε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2000-2004). Σπούδασε στην ΑΣΚΤ της Αθήνας (2005-2010) ζωγραφική, με δάσκαλο τον Γιάννη Ψυχοπαίδη. Ενδιάμεσα (2005-2008), παρακολούθησε μαθήματα γλυπτικής, με δάσκαλο τον Νίκο Τρανό. Συνεργάζεται από το 2005, ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος, με διάφορες θεατρικές ομάδες. Από το 2010 εργάζεται στην εκπαίδευση. Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως η «Διαμέρισμα Ζαΐμη 2» και η «Kreation», στη Βαρβάκειο Αγορά (2007), η «Ημερολόγια της Φωτιάς», στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων «Μελίνα» (2008), η «Med I Krv», στο Valjevo της Σερβίας(2009), η «Εξορίες», στο Σπίτι της Κύπρου, και η «Drawing in Sculpture», στην Αίθουσα Τέχνης Καππάτος (2010), η «Εργαστήρια» και «The A projekt», στο Taf the Art Foundation, καθώς και η «Art Athina 2011», στο περίπτερο της Αίθουσας Τέχνης Καππάτος (2011), η «Πλατφόρμα 20», στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης (2012). Αυτό το διάστημα ετοιμάζει την πρώτη ατομική της έκθεση για το φθινόπωρο, στην Αίθουσα Τέχνης Καππάτος.

         

Η Αλίκη Παππά συνδυάζει στο έργο της διαφορετικές μορφές τής τέχνης, καταρρίπτοντας τα όρια τους. Γράφει με το κάρβουνο πάνω στον καμβά και πλάθει με τον πηλό γλυπτά με βάση το σχήμα του ανθρωπίνου σώματος.

Οι ζωγραφικές της μορφές συντίθενται από διαφορετικά πλάσματα, ή τις διαφορετικές, ενίοτε ενσωματωμένες η μία μέσα στην άλλη, κεφαλές τους, που προέρχονται από το ζωικό βασίλειο, καθώς και μέλη και πρόσωπα και αντικείμενα του ανθρώπινου κόσμου.

Η ελλειπτική δομή τους, η οριζόντια και κάθετη στοίχισή τους, μας παραπέμπει σε εικόνες που έφτιαξε μετά τον Β’  Παγκόσμιο Πόλεμο η  αμερικανίδα σουρεαλίστρια ζωγράφος, και σύντροφος του επίσης σουρεαλιστή ζωγράφου Μαξ Έρνστ, Ντοροτέα Τάννινγκ. Μας φέρνει ακόμα  στο νου το γερμανικό παραμύθι, για τους ζωόμορφους, εξεγερμένους απόκληρους «μουσικούς της Βρέμης».  

Η συμβολική ταύτιση ανθρώπου και ζώου, που αποκτούν μέσα από την ισότιμη, δαιμονική παραμόρφωσή τους τα κοινά χαρακτηριστικά της οδύνης και της χαράς, του θυμού, της εγκατάλειψης και του τρόμου, της επιθυμίας και του πόθου,  μας οδηγούν σε νεώτερες ζωγράφους της δεκαετίας  του ’80, όπως η Κρίστα Ναίερ. Εκεί όπου η φαντασίωση και το όνειρο συναντούν το πραγματικό, τα τοτέμ των πρωτόγονων λαών αλλά και της νεωτερικής εποχής ζωντανεύουν και δραστηριοποιούνται. Στους τόπους όπου το παιδικό αρκουδάκι μετατρέπεται στην άγρια αρκούδα του ανεξιχνίαστου δάσους ή σε μια ανδρική Μήδεια, ο στολισμένος ως θεός ελέφαντας αντιμετωπίζει με συστολή μιαν ορδή από μικρά ποντικάκια, οι θραυσματικές αυτοπροσωπογραφίες προβάλλονται ως στερεότυπα μενταγιόν ανάμεσα σε λεοντοκεφαλές.    

Εκεί όπου τα γνωρίσματα ανθρώπων και ζώων «σβήνουν», με κυκλικές, εξπρεσιονιστικές κινήσεις, χωρίς όμως να καταλήξουν σε «εκείνο το είδος της λασπωμένης κεντροευρωπαϊκής ζωγραφικής», που τόσο μισούσε ο εξπρεσιονιστής Φράνσις Μπέικον. Για να αναδείξουν, μέσα από τη διατήρηση των πλέον ουσιωδών εικονογραφικών τους στοιχείων, τα πιο βαθιά και τα πιο αρχέγονα και πιο βάρβαρα συναισθήματά μας.

Τα γλυπτά της, από την άλλη, με τις αφηρημένες, περιπλεγμένες καμπύλες φόρμες τους, μοιάζουν να είναι αφιερωμένα, όπως τα ειδώλια των αρχαίων θρησκειών, στη φύση. Μιλούν για μια υπερφυσική σύμπνοια, του μακρόκοσμου  του σύμπαντος με τον μικρόκοσμο του ανθρώπου.  

Η  Αλίκη Παππά βαδίζει με σιγουριά στ’ αχνάρια ενός γερού σχεδίου. Απ’ αυτό ξεκινά, για να μας ταξιδέψει στους μαγικούς τόπους των ατέρμονων συνειρμών και αναπλάσεων της μνήμης. Πάνω σ’ αυτό προβάλλει τη διττή και αμφίσημη και ενιαία υπόσταση της ύπαρξης.