Αίμα στα χέρια

Της Μαρίας Μοίρα

ΗΛΙΑΣ ΜΠΙΣΤΟΛΑΣ, Χώμα στα μάτια, στα αυτιά, στο στόμα, εκδόσεις Τόπος, σελ.147

Μια τραγική αποτρόπαιη εικόνα στοιχειώνει τις ζωές των τεσσάρων ηρώων του παρόντος μυθιστορήματος του πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα Ηλία Μπιστολά. Η σκηνή ενός φόνου που διαδραματίστηκε πολλά χρόνια πριν στο υπόγειο του πατρικού τους σπιτιού, διαλύει οριστικά και αμετάκλητα την όποια οικογενειακή συνοχή και αρμονία υπήρχε ανάμεσα στον σκληρό, αυταρχικό πατέρα, την ενδοτική αδύναμη μάνα και τα τέσσερα αδέλφια. Επανέρχεται σε επανάληψη στο μυαλό του πρωτότοκου γιου Άρη, της μεγάλης αδελφής του Δήμητρας και των διδύμων, της Αγγελικής και του Πέτρου, που τότε ήταν επτάχρονα παιδιά. Ο πατέρας μαχαιρώνει θανάσιμα με κουζινομάχαιρο τον νεότερο στενό συνεργάτη και έμπιστο ακόλουθό του μπροστά στην εμβρόντητη μάνα τους και το αίμα στα χέρια του, ρίχνει διαρκώς μια δυσοίωνη σκιά στην ψυχή και το μυαλό τους καθώς μεγαλώνουν, κάνοντάς τους να ακολουθούν μοναχικές και αποκλίνουσες πορείες. Ο πατέρας φυλακίζεται χωρίς ποτέ κανείς να τον επισκεφθεί, η μάνα μανταλώνεται στη σιωπή και την επιβάλλει και στους άλλους, ο Άρης μπαρκάρει και περιπλανιέται στον κόσμο χωρίς να δίνει σημεία ζωής, η Δήμητρα αποστασιοποιείται αφοσιωμένη στο επάγγελμα και την οικογένειά της και οι δίδυμοι με τις άρρηκτα συμπλεκόμενες ζωές αναζητούν παρηγοριά στη φυγή και στη λήθη, φλερτάροντας υποσυνείδητα με τον θάνατο.

Ένα ψυχολογικό θρίλερ που ξεκινά με την κηδεία της μάνας και τελειώνει με τον γάμο του εγγονού της, με ευφάνταστη πλοκή και κινηματογραφική τεχνική, όπου έντεχνα μοντάρονται αποσπάσματα και σκηνές από τις ζωές αυτών των, ενήλικων πλέον, τεσσάρων προσώπων και των οικείων τους. Μια τριμερής αφήγηση με γλώσσα στρωτή και πειστική, που εκτελεί συνεχείς παλινδρομικές κινήσεις ανάμεσα στο παρελθόν και στο παρόν ώστε να αποσαφηνίζονται τα σκοτεινά σημεία του δράματος και να δίνονται με μέτρο οι απαντήσεις στον αναγνώστη κρατώντας τον σε εγρήγορση. Μια εφιαλτική εικόνα, που διαστέλλεται τρομακτικά καταλαμβάνοντας όλο τον ζωτικό χώρο στις ζωές των ηρώων, ενώ ανομολόγητοι φόβοι και κρύφιες ανασφάλειες περιπλέκουν την καθημερινότητα και τις σχέσεις τους. Μυστικά και ψέματα που αιωρούνται σαν πάχνη θολώνοντας τα περιγράμματα. Προμηνύματα θανάτου που κατακάθονται σαν σκόνη πάνω στις αποσταθεροποιημένες δυσλειτουργικές τους υπάρξεις χώμα που στομώνει τις αισθήσεις. Κάποιος ξέρει την αλήθεια και σηκώνει το βάρος αυτής της γνώσης, κάποιος υποψιάζεται και ψάχνει για πειστικές απαντήσεις, αλλά και αυτοί που αγνοούν την πραγματική αιτία του συμβάντος ζουν με την μεταφυσική αγωνία ότι η ύβρις του φόνου και της καταδίκης έχει στιγματίσει και μολύνει και τις δικές τους ζωές. Μια σκοτεινή μοίρα-τιμωρός απαιτεί δικαίωση. Το υπόγειο, το αιματοβαμμένο σκηνικό στα έγκατα της ύπαρξης, είναι η δυστοπία που τους παγιδεύει εντός της, η απόγνωση που τους ακολουθεί σε κάθε βήμα και το ενεργό τραύμα που δεν τους επιτρέπει να προχωρήσουν και να ξεχάσουν.

Όταν η μάνα αφήσει την τελευταία της πνοή λίγο μετά τον θάνατο του πατέρα στη φυλακή. Όταν σκοτωθεί σε ατύχημα αγώνων ταχύτητας ο άντρας της Αγγελικής, με οδηγό τον αδελφό της και η ίδια κινδυνέψει να καεί στα βάθη του κρατήρα ενός ηφαιστείου στο Τουρκμενιστάν κυνηγημένη από τις ερινύες της. Όταν ο Άρης επιστρέψει από την ηθελημένη εξορία του, όταν πεθάνει ο άντρας της Δήμητρας από παράξενη πτώση και κινδυνέψει να πνιγεί ο γιος της. Όταν και ό ίδιος ο Πέτρος χάσει τη ζωή του άδοξα και παράλογα νικημένος από το βάρος των αποκαλύψεων. Οι υπόλοιποι, περιδεείς και μοιραίοι, θα προσπαθήσουν να συνεχίσουν τις ζωές τους. Έρμαια της ιδεοληπτικής εμμονής ότι κάπου εκεί έξω υπάρχει μια αόρατη απειλή, ένα χρέος που αυτοί οι «αμνοί» της οικογένειας οφείλουν να πληρώσουν.

Χριστίνα Μήτρεντσε, Aphrodite (Bibliophile Collage), 2021, κολάζ, χαρτί, εξώφυλλα βιβλίων, χρωματιστά κραγιόν, 60 x 80 εκ.