Πολιτική του μεσημεριού

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Θεώνη Δημοπούλου

Πολλά από τα συνθήματα, πριν από τις εκλογές της 17^ης Ιουνίου, φωτογραφίζουν το παράδοξο των ημερών. Κάποιοι φέρνουν στο μαντρί ορκισμένους αντιπάλους τους, και με μοναχικούς μονολόγους κάνουν κοινές δηλώσεις συμμαχικής συμπόρευσης. Για τη ΝΔ πατρίδα ίσον η μερίδα του λέοντος. Το είδαμε, και ποιητολογικά ακόμη, με την αυθαίρετη παραπομπή του διαφημιστικού σποτ του κόμματος στον Οδυσσέα Ελύτη. Όλοι χωρούν στον κόσμο της ισοπεδωτικής ομοιομορφίας, η αρχή της οποίας αποτελεί το αντιστάθμισμα της σταδιακής προαγωγής της ισότητας. Αυτό το φόβο είχε και ο Αλεξίς ντε Τοκβίλ, μελετώντας το καθεστώς της δημοκρατίας και τις προϋποθέσεις του.

Κατά συνέπεια, εν απουσία του αποχρώντος λόγου, ο προβληματισμός για τη δημοκρατική προέλευση, καθώς και για τη φύση και το ιδεώδες της δημοκρατίας, εγείρει ερωτήματα. Εξ’ αφορμής του καίριου ερωτήματος Γιατί Δημοκρατία;  ο John Keane επιχειρηματολογεί και επιχειρεί μια περιοδολόγηση της ουσίας του δημοκρατικού, στο ομώνυμο κριτικό και χειμαρρώδες δοκίμιο των εκδόσεων Νεφέλη, σε μετάφραση του Ανδρέα Παππά και εισαγωγή του Αντώνη Λιάκου.

   

Ερχόμαστε, οπότε, να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους φαίνεται να «απαγορεύεται» στους πολίτες, από τα κατεστημένα μέσα χειραγώγησης, ένας άλλος τρόπος σκέψης και δράσης. Βλέπουμε, μεταξύ άλλων, και μια τηλεοπτική μανία πολιτικής καταδίωξης, αφού κάποιοι εξελίσσονται σε παρουσιαστές πολιτικών θεμάτων της μεσημεριανής ζώνης, όχι επειδή έχουν κάτι φρέσκο να πουν αλλά επειδή τα μπαγιάτικα της πολιτικής είναι πιο απεχθή από τις απιστίες και τα μαλλιοτραβήγματα. Πού θα βρεθεί καλύτερο μαζικό (απο)τρόπαιο;

Τι να σχολιαστεί, λοιπόν, εν όψει των εκλογών; Ρίχνουμε μια ματιά στον Τζον Κην και πολλά απαντώνται. Ακόμη και αν το διαφημιστικό ύφος θεμελιώνεται από τη διαστρωμάτωση του καθημερινού λόγου, στο πολιτικό προσκήνιο τα διαφημιστικά πακέτα «ολανδρεϊσμού» του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ δεν συμφέρουν. Βέβαια, ενώ θεωρούν ότι αναπαράγοντας την ονομαστική περίφραση λειτουργούν σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ, στην πραγματικότητα ομολογούν ότι η γκρεμοκρατία του δικομματισμού μέχρι σήμερα έχει αγκιστρωθεί στη μοιρολατρία, που είναι μοιραία για τη δημοκρατία. Ωστόσο, ξεχνούν, σκόπιμα, ότι η ίδια δημοκρατία «δίνει  ώθηση στους πολίτες να αμφισβητούν τους ηγεμόνες, τα προνόμια των οποίων εδράζονταν σε κάποια (υποτίθεται) ανώτερή τους ιδιότητα». Τώρα, λοιπόν, που οι ιδιότητες πάγωσαν, η καινοτομία της δημοκρατίας αναμένεται από τη συναρπαστική ψήφο του λαού που δημοκρατικά είναι ζωηρός, με την αίσθηση ότι όλα είναι πιθανά. Διότι, σύμφωνα με τη θέση του νοτιοαφρικανού συγγραφέα Ντεμπέλε, «η δημοκρατία δεν είναι καλή αυτή καθεαυτή· είναι το πολίτευμα που κάνει εφικτά τα καλά πράγματα». Αυτή η πίστη στη μάχη του καλού, στο πεδίο των δομών και των συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα οριοθετηθεί από την έκβαση των εκλογών.   

ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΤΣΑΔΗΜΑ