Μια έκθεση ζωγραφικής που περισσότερο από κάθε καλλιτεχνικό γεγονός κάνει σήμερα τους Λονδρέζους να φλυαρούν και να ξεροσταλιάζουν σε ατέλειωτες ουρές μπροστά στη Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου
ΤΗΣ ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΤΡΙΣΟΝ ΜΙΛΣΑΝΗ
Μια έκθεση που μπορούμε να την ονομάσουμε «τοπιογραφία και νόστος», γιατί το σύνολο των έργων –και είναι πολλά- είναι αφιερωμένο στο τοπίο της πατρίδας του. Μιας πατρίδας που ο καλλιτέχνης, αφού έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στην άνθιση του αγγλικού ποπ-αρτ, εγκατέλειψε για να εγκατασταθεί στην Αμερική για 25 ολόκληρα χρόνια.
Κατά τη διάρκεια των χρόνων αυτών, ο Χόκνεϋ κατάκτησε το αμερικάνικο κοινό με σειρές από ενδιαφέρονται έργα, όπως εσωτερικά σπιτιών, διπλά πορτραίτα φίλων του, προσωπογραφίες καλλιτεχνών της μόδας, γαλάζιες λαμπερές πισίνες του Λος Άντζελες και διάφορα προκλητικά γκέι θέματα που τον έκαναν διάσημο και περιζήτητο. Ένα μεγάλο μέρος της καριέρας του το πέρασε στην Καλιφόρνια, όπου επιβλήθηκε χάρη στους πρόσχαρους και διακοσμητικούς πίνακές του και την ευχάριστη «περσόνα» που καλλιέργησε. Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί την εξέλιξή του, όταν εξ’ αιτίας της αρρώστιας ενός φίλου του γύρισε στην πατρίδα του, στο Γουέστ Γιορκσάιρ, και άφησε να τον συναρπάσει ο θαυμασμός του για την εύφορη βρετανική φύση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ωστόσο πως το ενδιαφέρον για το τοπίο –είδος δευτερεύον στην κλασσική ζωγραφική- γεννήθηκε στην Αγγλία του 18ου αιώνα. Καλλιτέχνες όπως ο Κονστέιμπλ, ο Γκένσμπορου και αργότερα ο Τάρνερ, δημιούργησαν μια σχολή τοπιογράφων που ανάγγειλαν πολλές δεκαετίες νωρίτερα την άφιξη των εμπρεσιονιστών. Κατά συνέπεια λοιπόν ο Χόκνεϋ με τα τοπία του εγγράφεται στην παράδοση της πατρίδας του. Η συγκεκριμένη αυτή θεματική μονοπωλεί τη ζωγραφική του δραστηριότητα από τα μέσα του ’90, όπου πραγματοποίησε μεγάλα εντυπωσιακά έργα αλλά και φωτογραφικά κολάζ από το Μεγάλο Κάνυον. Επίσης, σε μια έκθεση στο Κέντρο Πομπιντού πριν από μερικά χρόνια παρουσίασε τοπία που ενσαρκώνουν την κίνηση, πόλεις και χωριά έτσι όπως τα αρπάζει το βλέμμα όταν τα διασχίζει γρήγορα με αυτοκίνητο, σχηματοποιημένα, με έντονα χρώματα και με πρωτότυπες προοπτικές.
Η σημερινή έκθεση χαρακτηρίζεται από την εκπληκτική ζωτικότητα του ζωγράφου ο οποίος, σε ηλικία 75 ετών, αντί να μας παρουσιάσει μια αναπαυτική αναδρομική, μας αποκαλύπτει τις καινούριες προοπτικές όπου τον οδήγησαν οι εικαστικοί του πειραματισμοί πάνω στο τοπίο τα τελευταία πέντε χρόνια. Με απίστευτη νεανικότητα, μας τοποθετεί με χίλιους τρόπους στην καρδιά της πράσινης και γενναιόδωρης φύσης του Γιοκσάιρ. Η αλλοτινή χαρά του να οργώνει σχεδόν γεωγραφικά μικρούς εξοχικούς δρόμους έχει αντικατασταθεί με τοπία πιο στατικά, έτσι όπως μεταμορφώνονται στις διάφορες εποχές του χρόνου. Από τη μια αίθουσα στην άλλη ο Χόκνεϋ μας ξεδιπλώνει τα τεράστια πολύπτυχα που του επέτρεψαν να διευρύνει τους πίνακές του, οι οποίοι συναγωνίζονται κινηματογραφικές οθόνες, ενώ μας αγκαλιάζουν σαν περιβάλλοντα. Δεν δίστασε μάλιστα να καταπιαστεί και με ταινίες, προκειμένου να αποδώσει το τοπίο με όλη του την οργιώδη ζωτικότητα.
Η έκθεση επίσης μας αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει ο καλλιτέχνης. Στην αρχή σχέδιο με κάρβουνο και οι μικρές ακουαρέλες εκ του φυσικού, του εξασφαλίζουν ένα πλούσιο υλικό το οποίο επεξεργάζεται αφαιρετικά στο εργαστήριό του, πράγμα που του επιτρέπει να αποστασιοποιείται και να εντείνει τον διακοσμητικό χαρακτήρα της ζωγραφικής του. Σε μία από τις αίθουσες, ο Χόκνεϋ εκθέτει ένα σύνολο από εντυπωσιακές παραλλαγές που έκανε αναφερόμενος στην «Επί του όρους ομιλία», έργο του γάλλου κλασσικού καλλιτέχνη Κλώντ Λωραίν, υπογραμμίζοντας έτσι τη σχέση του με την παράδοση. Η έκθεση αυτή, στον αντίποδα των ανδραγαθημάτων ενός Ντέμιαν Χίρς, αποδεικνύει πόσο η ζωγραφική στα χέρια ενός μεγάλου σύγχρονου μετρ είναι ηδονική και ανεξάντλητη.
Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου, 21 Ιανουαρίου - 9 Απριλίου 2012
Η Ευρυδίκη Τρισόν Μιλσανή είναι διδάκτωρ ιστορίας της τέχνης, συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου