ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΟΥΝΕΝΗ
Η ενστολοκρατία
Μια σάτιρα ηθών και θεσμών
Το νόημα της ισχύος της δημοκρατίας εμπεριέχεται στην ίδια την ετυμολογία της λέξης, που αν και υπαινίσσεται ένα Κράτος του Δήμου, μπορεί να αναγνωσθεί και ανάποδα, ως Δήμος του Κράτους. Θεμελιώδης άξονας της κρατικής ισχύος -στην περίπτωση που η πειθώς αποδεικνύεται ατελέσφορη- είναι οι μηχανισμοί κρατικής πυγμής της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Αυτοί αποτελούνται από δεκάδες χιλιάδες μαχητές και μαχήτριες αλλά και από έναν εντυπωσιακό μηχανοκίνητο στόλο, που περιλαμβάνει πλήθος διτρόχων, τετρατρόχων και πολυτρόχων οχημάτων, με σημαντικότερο όλων την πολυχρηστική «κλούβα».
(Ο θεμελιώδης ρόλος της τελευταίας στην προάσπιση της δημόσιας τάξης γίνεται καθημερινά εμφανής στην Αθήνα, καθώς πολλά οχήματα αυτής της κατηγορίας παραμένουν μονίμως σταθμευμένα σε λεωφορειοδρόμους του κέντρου, περιορίζοντας την κινητικότητα των λεωφορείων και τρόλεϊ και ελαχιστοποιώντας έτσι την πιθανότητα συγκρούσεων και λοιπών ατυχημάτων). Βασικοί πυρήνες των οργάνων της κρατικής πυγμής είναι τα ένστολα και ένοπλα σώματα της αστυνομίας, εκπαιδευμένα να συμμορφώνουν με απλές εντολές ή ευθεία καταστολή τα άστολα και άοπλα σώματα των ανυπότακτων, ανυπάκουων ή μη επιδεχομένων μαθήσεως πολιτών. Τοιουτοτρόπως διαφυλάσσουν τη δημοκρατία αλλά και προφυλάσσουν τους ίδιους τους πολίτες, που κινδυνεύουν να μετατραπούν σε θύματα της ίδιας της άγνοιας και ανωριμότητάς τους.
Αναντικατάστατο ρόλο στην αντιμετώπιση της κοινωνικής ανευθυνότητας και ανυπακοής παίζουν οι ειδικές αστυνομικές δυνάμεις, οι επιφορτισμένες με την δυναμική αντιμετώπιση των κοινωνικών εντάσεων και αναταραχών. Αυτές απαντώνται ανά χώρα με διάφορα ονόματα: ΜΑΤ στην Ελλάδα, CERES στη Γαλλία κ.λπ. (Σ.τ.Σ: παρά το γεγονός ότι ο ιδρυτής των ΜΑΤ και θαυμαστής της γαλλικής δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής ο πρεσβύτερος κατάγεται από τις Σέρρες, η συνωνυμία με το προαναφερθέν γαλλικό αστυνομικό σώμα είναι απολύτως συμπτωματική).
Οι εντυπωσιακές στολές των έμψυχων οργάνων των επίλεκτων αυτών αστυνομικών σωμάτων είναι επηρεασμένες από τη μεγάλη ιστορική παράδοση των δοξασμένων στρατών της αρχαιότητας και του μεσαίωνα. Πρόκειται για προσομείωση -κατά περίπτωση και ανάλογα με τις εθνικές ιδιομορφίες κάθε χώρας- της στολής σκύθη φύλακα, ρωμαίου λεγεωνάριου, νορμανδού σταυροφόρου, ενετού στρατηλάτη, οθωμανού γενίτσαρου, ιάπωνα σογκούν κ.ά. Κατ’ εξαίρεση, οι στολές που φορούν στις επίσημες στιγμές τους ορισμένα ευρωπαϊκά αστυνομικά όργανα αποστασιοποιούνται από την αισθητική του πολέμου, και θυμίζουν περισσότερο Αρλεκίνο, κλόουν ή βασιλικό γελωτοποιό (π.χ. άνδρες της ιταλικής προεδρικής φρουράς, άνδρες της βρετανικής βασιλικής φρουράς κ.ά.)
Ανεξαρτήτως των κατά τόπους ιδιαιτεροτήτων, οι στολές και ο εν γένει εξοπλισμός των ανά τον κόσμο μάχιμων λειτουργών της αποκατάστασης της τάξης περιλαμβάνουν κατά κανόνα και τα εξής υποστηρικτικά εξαρτήματα: κράνος, αλεξίσφαιρο γιλέκο, αντιασφυξιογόνο μάσκα, επωμίδες, επαγκωνίδες και επικνημίδες-ζαρτιέρες.
Σε ορισμένα ανά τον κόσμο ειδικά σώματα προστίθεται και ένα εσωτερικό εξάρτημα, ο ορχεοπροστατευτής (χυδαϊστί αρχιδόμασκα), ο οποίος αποτελεί ένα είδος αφανούς ασπίδας, επιφορτισμένης να προστατεύει αποτελεσματικά τα ευαίσθητα όργανα του οργάνου της τάξης.
Ο εξοπλισμός των προαναφερθέντων λειτουργών της δημοκρατίας περιλαμβάνει επίσης και μια μεγάλη συλλογή αποτελεσματικών όπλων: πιστόλια, γκλόμπς, εκτοξευτήρες, χειροβομβίδες κρότου- λάμψης, δακρυγόνα, ασφυξιογόνα, καπνογόνα κ.λπ. Τα εισπνεύσιμα χημικά όπλα είναι ψεκαζόμενα ή κονσερβοποιημένα σε ειδικά εκτοξευόμενα βλήματα, χρησιμοποιούνται δε εναλλακτικώς εντός της επιτρεπόμενης προθεσμίας ή και μετά τη λήξη της (τα γνωστά «ληγμένα».)
Επικουρικά στον εν λόγω εξοπλισμό μπορούν να συμπεριληφθούν κατά περίπτωση διάφορα νόμιμα (π.χ. αντλίες νερού, σπρέι μπαχαρικών με βάση το πιπέρι κ.ά) ή αμφίβολης νομιμότητας μέσα (π.χ. στειλιάρια, σιδηρογροθιές, κ.λπ.) όπλα. Σε ορισμένες χώρες τα ατρόμητα όργανα της τάξης επελαύνουν έφιππα, αναβιώνοντας τη ρομαντική εποχή της ευρωπαϊκής ιπποσύνης ή τη λιγότερο ρομαντική περίοδο των γοτθικών επελάσεων. Σε άλλες χώρες συνεπικουρούνται από ειδικώς εκπαιδευμένα οικόσιτα ζώα (Ελέφαντες στη βρετανοκρατούμενη Ινδία, σκύλοι στη σύγχρονη εποχή κ.λπ.).
Το δημοκρατικό έργο των προαναφερθεισών δυνάμεων της τάξης συμπληρώνεται και από αρκετά άλλα γενικά ή ειδικά σώματα: τους απλούς (και κατά περίπτωση επίσης τεθωρακισμένους) αστυνομικούς, τους επί μηχανών μεγάλου κυβισμού εποχουμένους ιππείς, τους επί νήσσων (λαϊκιστί παπακιών) επελαύνοντες συναδέλφους τους, τους ημιεκπαιδευμένους Ειδικούς Φρουρούς κ.ά. Η δημοκρατική αυτή συντροφιά συμπληρώνεται από τους άστολους άνδρες της Ασφάλειας, συνεχιστές των μεγάλων δημοκρατικών (και κατά περίπτωση δικτατορικών) παραδόσεων των σύγχρονων ανοικτών κοινωνιών. Η τεράστια διαφορά των σύγχρονων ασφαλιτών από τους παραδοσιακούς έγκειται στο γεγονός ότι οι δεύτεροι γίνονταν αμέσως αντιληπτοί, καθώς φορούσαν κατά κανόνα μαύρη καμπαρντίνα, μαύρη ρεπούμπλικα, μαύρα λουστρίνια και μαύρα γυαλιά ηλίου (ανεξαρτήτως βαθμού ηλιοφάνειας) και οχυρώνονταν πίσω από εφημερίδες, τις οποίες υποτίθεται ότι διάβαζαν. Οι σύγχρονοι ασφαλίτες, αντιθέτως, είναι επαρκώς καμουφλαρισμένοι, καθώς εμφανίζονται μεταμφιεσμένοι σε αντικομφορμιστές διαδηλωτές, ροκάδες, ράστα κ.λπ.
Εκτός από τις καθημερινές τους δραστηριότητες- παρακολουθήσεις κ.λπ.- τα μη ένστολα αυτά όργανα της τάξης συμμετέχουν και σε όλες σχεδόν τις διαδηλώσεις, προσπαθώντας να τους προσδώσουν το ιδιαίτερο στίγμα τους. Η συμμετοχή των ασφαλιτών στα συλλαλητήρια αποδεικνύει επίσης πως τα μέλη του πολύτιμου αυτού σώματος αισθάνονται αναπόσπαστο τμήμα του λαού, σαρξ εκ της σαρκός του, που πασχίζει εκ των έσω για την επαναφορά του κοινωνικού σώματος στον ορθό δρόμο της σύνεσης και της κοινωνικής υπευθυνότητας.
Το έργο των ασφαλιτών επικουρείται από το άτυπο σώμα των εθελοντών υπηρετών της δημοκρατικής ευταξίας, αυτών που οι εχθροί της αποκαλούν απαξιωτικώς χαφιέδες, ρουφιάνους, κ.λπ.. Οι εν λόγω ερασιτέχνες επιτηδευματίες ανήκουν σε διάφορα κοινωνικά στρώματα και ασκούν ποικίλα επαγγέλματα, συμπληρώνουν δε με ιδανικό τρόπο το έργο της ασφάλειας και των ένστολων σωμάτων.
Το έμψυχο δυναμικό των προαναφερθέντων υπηρετών της κοινωνικής και πολιτικής ευταξίας ενισχύεται επί εικοσιτετραώρου βάσεως και από ένα πλούσιο υποστηρικτικό υλικό, που συμβάλλει καθοριστικά στην παρακολούθηση των ύποπτων πολιτών: κάμερες δρόμων και κλειστών χώρων, κοριούς, συστήματα παρακολούθησης υπολογιστών κ.λπ. Η διαρκής χρήση αυτών των μέσων συμβάλλει τα μέγιστα στο έργο των οργάνων της τάξης, αποτελεί δε μια απόδειξη των τεράστιων δυνατοτήτων που δημιουργεί η αρμονική συνεργασία του ανθρώπινου παράγοντα με τα αξιοθαύμαστα τεχνολογικά του επιτεύγματα.
Δεδομένου του στρατηγικού ρόλου τον οποίο παίζουν τα σώματα ασφαλείας στην υπεράσπιση της δημοκρατίας και των ιδεωδών της, η ηγεσία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης εκάστης χώρας, ανατίθεται σε κυβερνητικά στελέχη πρώτης γραμμής. Ενδεικτικώς αναφέρω εδώ τα ονόματα του λάτρη της κλασικής παιδείας κεντροδεξιού Βύρωνα Πολύδωρα, του βραβευμένου από το αμερικανικό FBI κεντροαριστερού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, του κεντροαριστερού πρώην διαδηλωτή και προέδρου της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδας Χρήστου Παπουτσή κ.ά. Θα ήταν απρέπεια να μη μνημονευτεί εδώ τιμητικώς και το όνομα του πλέον διακεκριμένου ως προς το ζήτημα της διασφάλισης της δημόσιας τάξης έλληνα υπουργού, του πασίγνωστου Κωνσταντίνου Μανιαδάκη. Παρά το γεγονός ότι ο αείμνηστος πολιτικός υπήρξε στέλεχος της δικτατορικής κυβέρνησης του Ιωάννη Μεταξά, και ως εκ τούτου η ιδεολογικοπολιτική του ταυτότητα είναι απολύτως ασύμβατη με αυτήν των μεταγενέστερων υπουργών της δημοκρατίας, είναι γεγονός ότι ο ταλαντούχος αυτός αξιωματούχος έβαλε τις βάσεις της σύγχρονης ευνομίας και κατάφερε δριμύτατα πλήγματα εναντίον των αμετανότητων εχθρών της.
Ένα πάγιο πρόβλημα αδυναμίας επιβολής της τάξης στη χώρα μας εξαιτίας παρωχημένων νομοθετικών ρυθμίσεων αφορά την περίπτωση του πανεπιστημιακού ασύλου. Η απαγόρευση εισόδου αστυνομικών δυνάμεων στους χώρους των Ανωτάτων Σχολών, εν ονόματι μιας κακώς νοούμενης ελεύθερης διακίνησης ιδεών, έχει μετατρέψει τα ακαδημαϊκά ιδρύματα σε φωλιές ανυπότακτων στοιχείων και άντρα οργάνωσης δυναμικών κινητοποιήσεων. Στελέχη των δυο μεγάλων κομμάτων (αλλά και των μικρότερων κεντροδεξιών) έχουν κατά καιρούς καταγγείλει αυτή την απαράδεκτη για τη δημοκρατία κατάσταση και έχουν απαιτήσει την αλλαγή της νομοθεσίας, προκειμένου η ασυλία να διατηρηθεί μόνο εκεί που είναι όντως απαραίτητη: στη διασφάλιση του ακαταδίωκτου των εκλεγμένων εκπροσώπων του κοινοβουλίου. Κεντρικό ρόλο στη δημοκρατική σταυροφορία για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου έχουν αναλάβει ο αρχηγός του μεγάλου κεντροδεξιού κόμματος Αντώνης Σαμαράς, ο αρχηγός του μικρού ουλτραδεξιού κόμματος (που δηλώνει κεντροδεξιό) Γιώργος Καρατζαφέρης και η κεντροαριστερή υπουργός Παιδείας και δια βίου μάθησης Άννα Διαμαντοπούλου.
Η καινοτόμα κεντροαριστερή κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου του νεότερου, διδαγμένη από τα λάθη και τις ανεπάρκειες της προκατόχου της άλλαξε, μεταξύ πολλών άλλων, και το όνομα του παντοιοτρόπως απαξιούμενου Υπουργείου Δημόσιας Τάξης. Το νέο -και αποκαλυπτικό των αγαθών προθέσεων του πρωθυπουργού- υπουργείο Προστασίας του Πολίτη (υΠΡΟΠΟ) ρίχνει πλέον το κύριο βάρος του σε αυτό που υποδηλώνει το όνομά του: στην προστασία του πολίτη από τον κακό εαυτό του. Στις αιτιάσεις των γνωστών αντιδημοκρατικών κύκλων, που διατείνονται ότι προστασία με χημικά, σπασμένα κεφάλια και μαζικές προσαγωγές και συλλήψεις δεν νοείται, απαντώ πως η δημοκρατία έχει σαφή και υποχρεωτικά όρια, εκτός των οποίων η ύπαρξή της επίσης δεν νοείται. Στη χυδαία επιμονή των ίδιων να υπενθυμίζουν, ως όψιμοι φιλόλογοι, πως η λέξη «προστάτης» είναι συνώνυμη των λέξεων «προαγωγός» ή «νταβατζής», δεν προτίθεμαι να απαντήσω, αρνούμενος να υποβιβάσω τον εαυτό μου στο δικό τους επίπεδο.
Προσωρινός τίτλος του βιβλίου: Περί δημοκρατίας: Σάτιρα ηθών και θεσμών
Ο Νίκος Κουνενής είναι πεζογράφος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου