Υποδειγματική αφήγηση

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΗ

MALCOLM MACKAY, Ο αναγκαίος θάνατος του Λιούις Γουίντερ, Μετάφραση: Αλκηστις Τριμπέρη, Εκδόσεις Πόλις, σελ. 298

Πρόκειται για δείγμα εξαιρετικά επιμελημένης, ακριβολόγου, αναλυτικής, αλλά όχι ανιαρής γραφής, η οποία μπορεί να διδάξει πολλά σε όσους και όσες ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους στο χώρο των απαιτητικών πεζογραφικών εμπεδώσεων. Γειώνοντας την εξιστόρησή του στο έδαφος του ρεαλισμού των «μαύρων» αστυνομικών ή άλλως ανιχνευτικών διεργασιών, ο Malcolm Mackay δεν παραλείπει να κρατήσει ανοικτή την πόρτα  στη λογοτεχνία των γοητευτικών επινοήσεων. Έχει εντρυφήσει προφανώς στην παράδοση της συναφούς φιλολογίας. Άλλωστε ένας πωρωμένος δολοφόνος, όπως είναι π. χ. ο Κόλουμ ΜακΛίν, ο πρωταγωνιστής του έργου, ο οποίος διαλογίζεται αδιάκοπα σχεδόν σαν τον Καρτέσιο και δρα αναλόγως, δεν αναδεικνύεται σ΄ έναν καθόλα πειστικό χαρακτήρα, αν αρκεστεί κανείς σε τυποποιημένες διηγητικές μεθόδους ή, αντιθέτως, σε αυτοσχέδιες, πλην μάταιες όμως αιρετικές ανακατατάξεις του λόγου.

Ο συγγραφέας έχει κατά νου μιαν ολοκληρωμένη  ιστορία ν’ αφηγηθεί και την αφηγείται. Και μάλιστα όσο καλύτερα μπορεί. Χωρίς κολπάκια του συρμού, χωρίς δήθεν μεταμοντέρνες υφολογικές εκτροπές ή ακατάσχετες δολιχοδρομίες, προβάλλει πολυεδρικά τους χαρακτήρες τους, ελέγχει πλήρως τις ποικίλες θεματικές ισορροπίες, διευκολύνει τον δέκτη του, φωτίζοντας καταλλήλως τα κομβικά σημεία της πλοκής και – το κυριότερο- δεν καταδέχεται να επιδεικνύει συσσωρευμένες γνώσεις, στρατηγικές κειμενικής ανέλιξης ή κοσμοθεωρίες κενές ή μη περιεχομένου. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της Τριλογίας της Γλασκώβης, η οποία απέσπασε το βραβείο  Bloody Scotland Crime Book of the Year. Τα άλλα δύο βιβλία τιτλοφορούνται αντιστοίχως How a Gunman Says Goodbye και The Sudden Arrival of Violence. Αποδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στην πληρέστερη ανάδειξη της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, ο Malcolm Mackay γεννημένος το 1982 στην πόλη Stornoway της Σκωτίας, φαίνεται να γνωρίζει σε βάθος το χώρο της δράσης.

Οι επαγγελματίες δολοφόνοι, οι έντιμοι και ανέντιμοι αστυνομικοί, οι ανενδοίαστοι έμποροι ναρκωτικών, οι γυναίκες των μαφιόζων, οι απαραίτητοι σωματοφύλακες συνιστούν τα μέλη ενός καθαρόαιμου σκοτσέζικου χορού, ο οποίος επείγεται να οδηγήσει την τραγωδία, την οποία του ανέθεσαν, σε μια κομψή, απολύτως αληθοφανή λύση. Ο Λιούις Γουίντερ, ένας αποτυχημένος του περιθωρίου της ζωής, ίσως συνιστά εύκολο στόχο. Όχι όμως για τον Κόλουμ ΜακΛίν, που θα μελετήσει σε βάθος όλα τα ενδεχόμενα μιας πανηγυρικής αποτυχίας. Θα φτάσει προοδευτικά ως τον παροξυσμό της οιονεί καλλιτεχνικής τελειομανίας, επιδιώκοντας τον άριστο φόνο. Κι εδώ ακριβώς έγκειται η αίγλη των συναφών αποτυπώσεων: ο φόνος ανάγεται στη βάση του αρχαίου νόμου της ανταπόδοσης. Ο Λιούις Γουίντερ εισπράττει ό,τι ακριβώς διανέμει με τα «βαποράκια» του. Κοντολογίς, ο Κόλουμ ΜακΛίν δικαιώνεται εν μέρει μέσα στο αίμα της θυσίας του άλλου. Η προοπτική του επερχόμενου κανιβαλισμού αναστέλλεται.

Ο Γιώργος Βέης είναι ποιητής