10/12/11

Κρίστα Βολφ (1929-2011)

ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Η ανατολικογερμανίδα συγγραφέας Κρίστα Βολφ, που έφυγε από τη ζωή την 1η Δεκεμβρίου του 2011 στα 82 της χρόνια, σφράγισε με τη ζωή και με το έργο της τη λογοτεχνία αλλά και το βίο τής Γερμανίας, ένθεν και ένθεν του τείχους που χώριζε τη χώρα αυτή.
Ήταν η συγγραφέας που πίστεψε στο σοσιαλιστικό πείραμα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τόλμησε κατ’ αρχήν να το ζήσει και έπειτα να το πολεμήσει από μέσα, όταν συνειδητοποίησε το ολοκληρωτικό πνεύμα του, ως «σοσιαλίστρια που αποτέλεσε την πέτρα του σκανδάλου μέσα στο σοσιαλισμό», όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο συντάκτης της Ζύντντόιτσε Τσάιτουγκ, Μπερντ Γκραφ. Ήταν η συγγραφέας που αντιστάθηκε στην κυρίαρχη ένθεν και ένθεν του τείχους προπαγανδιζόμενη λήθη.

Η Κρίστα Βόλφ υπήρξε μέλος του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος Γερμανίας, κριτικός και υπεύθυνος σειράς στην κατεστημένη «Ένωση Γερμανών Συγγραφέων» της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Υπέγραψε, όμως, το 1976 τη διαμαρτυρία ενάντια στην αφαίρεση της ανατολικογερμανικής υπηκοότητας του αντικαθεστωτικού τραγουδοποιού Βολφ Μπίρμαν. Αρνήθηκε, όμως, με την έκκληση στους ανατολικογερμανούς συμπολίτες της, «Για τη Χώρα μας», της 26ης Νοεμβρίου του 1989, να συμμετάσχει στη φθηνή, μέσα στον διεθνώς διαδραματιζόμενο ενθουσιασμό της ενοποίησης των δύο Γερμανιών, εκποίηση της «άλλης», της Ανατολικής, Γερμανίας στη Δυτική Γερμανία. Υπερασπίστηκε, μέχρι τέλους, την αυτονομία των ηθικών και υλικών αξιών τού ανατολικού μέρους της Γερμανίας και τη δυνατότητα αναζωογόνησής του, καθώς έχουμε γράψει ξανά στις σελίδες αυτές.
Κατέγραψε στον Μοιρασμένο Ουρανό του 1963 τον επιβεβλημένο διχασμό του τείχους του Βερολίνου και στο Αναλογιζόμενη Κρίστα Τ., το 1968, τη συμμετοχή της στο σταλινικό καθεστώς της ΛΔΓ. Ανέτρεξε στο Πρότυπο της παιδικής ηλικίας, την Κασσάνδρα ή και τη Μήδεια, μέσα από τα συναισθήματα των ηρώων της, στο ναζισμό των παιδικών της χρόνων και στα αστυνομοκρατούμενα και πατριαρχικά καθεστώτα του 20ού αιώνα.
Έδωσε στη δημοσιότητα, το 1993, τον Φάκελο προς εξέτασιν της Κρίστα Βολφ. «Τα μυθιστορήματά της δεν υπήρξαν απλά βιβλία με την κυριολεκτική έννοια του όρου», σύμφωνα με την εβδομαδιαία αριστερή εφημερίδα Ντερ Φράιταγκ. «Ήταν πάντα κάτι επιπλέον. Ήσαν μετρονόμοι της εποχής, κοψίματα και τομές, τέλος και νέα αρχή ταυτόχρονα».  
Η Κρίστα Βολφ υπήρξε η προσωποποίηση μιας νέας συνείδησης των ατομικών δικαιωμάτων, που καθρεφτίστηκε στη λογοτεχνία των ημερών μας μέσα από τον εκτοπισμό, τον πόλεμο και τις επήρειές του στην καθημερινότητα της βίας και τον εξορθολογισμό της στην καθημερινότητα των  ανθρώπων και δη των γυναικών.
Λοιδορήθηκε εν ζωή ως καθεστωτική συγγραφέας της ΛΔΓ, αναδείχτηκε μετά θάνατον σε «γυναίκα του αιώνα», όπως την αποκάλεσε η εβδομαδιαία, αριστερή εφημερίδα Ντερ Φράιταγκ.
Προκλητική και σεμνή ταυτόχρονα, καθρέφτισε με το έργο της, το πλασμένο με πρωτογενές και τραυματικό και θραυσματικό υλικό, την προσωπική και εμπλεκόμενη στα πραγματικά γεγονότα ιστορία της Γερμανίας του 20ού αιώνα.         

Δεν υπάρχουν σχόλια: