Το μεγάλο πρόβλημα της Αθήνας είναι το πολύ πράσινο…

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ

Δεν χρειάζεται καν να διαβάσει κανείς τις διακηρύξεις παρατάξεων και μεμονωμένων προσώπων που διεκδικούν ψήφο στις δημοτικές εκλογές: Όλοι και όλες αρχίζουν με τη διαπίστωση ότι δεν υπάρχει πράσινο στην Αθήνα και όλοι δηλώνουν ότι θα κάνουν το παν για πιο πολύ πράσινο. Η διαπίστωση, όμως, ότι της Αθήνας της λείπει το πράσινο είναι λάθος. Όσοι και όσες δεν πιστεύετε ότι η διαπίστωση αυτή είναι λάθος, θα πρέπει να είστε πιο προσεκτικοί όταν περπατάτε στην Αθήνα. Σε δύο-τρεις μέρες θα αλλάξετε άποψη. Και εξηγούμαι.

Το πράσινο της Αθήνας το βλέπει κανείς παντού: Ξετρυπώνει από τις σχάρες της αποχέτευσης των όμβριων υδάτων. Δεν υπάρχει υδρορροή στην οποία να μην έχει πρασινίσει η περιοχή γύρω από την κατάληξή της στο πεζοδρόμιο. Σχεδόν όλες οι γωνίες των πεζοδρομίων μάς παρέχουν μία πλούσια βλάστηση, γιατί εκεί μαζεύονται όλα τα νερά που τρέχουν από τα μαγαζιά, τις βροχές, τους σπασμένους σωλήνες νερού. Τα νερά αυτά, ενώ καταφέρνουν να ρέουν παράλληλα στα πεζοδρόμια, μόλις είναι έτοιμα να πάρουν τη στροφή τα χάνουν, γιατί κάτι τα κρατάει.
Και πρασινίζει η γωνία. Μια άλλη πηγή πράσινου είναι οι δενδροστοιχίες που κοσμούν τα πεζοδρόμια. Το λίγο χώμα είναι πια τόσο σκληρό που δεν μπορεί να απορροφήσει τα νερά της βροχής, και μας χαρίζει ένα χνουδάτο, ωραίο πράσινο. Ή, εκεί που είναι πιο αφράτο το χώμα, δείχνουν το ανάστημα τους τα αγριόχορτα. Οι υπηρεσίες, που είναι υπεύθυνες να ρίχνουν καμιά ματιά στις άπειρες ελιές που έχει η Αθήνα, διακατέχονται από μια βαθιά φυσιολατρία. Για να μην πληγώσουν τα δέντρα, αποφεύγουν να κλαδεύουν τα κωλόριζα που φυτρώνουν στη βάση του κορμού της ελιάς, και έτσι όχι μόνο έχουμε περισσότερο πράσινο αλλά και μια φυσική επαφή με αυτά τα κλαδάκια, αφού επιμένουν να σε αγγίζουν κάθε φορά που περνάς από δίπλα τους. Υπάρχουν χορτάρια και σε άλλα μέρη: στα σκέπαστρα των στάσεων των λεωφορείων. Κάτι με τις κακοτεχνίες, κάτι με τις εξωτικές ιδέες ντιζάιν, κάτι άγρια χόρτα βρίσκουν καταφύγιο στα ψηλά. Αλλά και στα χαμηλά. Εκεί όπου τα λάστιχα των εγκαταλελειμμένων αυτοκινήτων ακουμπάνε την άσφαλτο

Υπάρχει, όμως, και μια άλλη κατηγορία πρασίνου, η οποία δεν ξέρω αν έχει μελετηθεί από τους φυτολόγους: τα πεισματάρικα φυτά. Αυτά που βγαίνουν από σκασίματα σε σοβάδες, από τις κολώνες πολυκατοικιών που έμειναν στα μπετά, από τα ακροκέραμα που ξέμειναν στα παρατημένα νεοκλασικά, από τους αρμούς ανάμεσα στις πλάκες που τοποθετήθηκαν στα πεζοδρόμια εν όψει Ολυμπιακών αγώνων και τις οποίες όταν τις πατούσες κουνιόντουσαν. Τώρα είναι απολύτως σταθερές, γεμάτες σκόνη εκεί που θα έπρεπε να ήταν το τσιμέντο, και μας χαρίζουν κι αυτές το κατιτίς τους.

Ένας από τους μέγιστους των ανορθωτών αυτής της πόλης μάς χάρισε τα κάγκελα και τα σιντριβάνια. Ήμουν κι εγώ ανάμεσα στους αχάριστους που είχαν εναντιωθεί σ' αυτά, χωρίς να είμαι σε θέση να κατανοήσω την λειτουργία τους σε βάθος χρόνου. Τα μεν κάγκελα άρχισαν να κουνιούνται από τη θέση τους, κάνοντας χώρο στη βάση τους για λίγη σκόνη, έτσι ώστε κάθε βάση σχεδόν, σε πολλά μέρη του κέντρου, να είναι σαν να της έχεις βάλει μια μικρή γλάστρα. Επιπλέον δε, κάθε Αθηναίος, όταν ακούει κάγκελα, σκέφτεται σιντριβάνια. Τα περισσότερα έχουν χαλάσει, το νερό δεν υπάρχει πια. Ο πάτος, όμως, μαζεύει χώμα και εκεί βρίσκουν καταφύγιο πολλά είδη φυτών.

Τελειώνω με ένα παράπονο. Δεν έχω διαβάσει πουθενά να εκφράζονται ευχαριστίες στους νυν και πρώην δημάρχους μας, για το σιωπηλό τους έργο. Άφησαν να ξεχαρβαλωθούν οι υπηρεσίες καθαρισμού και αποχέτευσης, ξήλωσαν καλά πεζοδρόμια που όμως ήταν αφιλόξενα στο πράσινο, και προσπάθησαν να βρουν εργολάβους που ειδικεύονται στα μισοτελειωμένα πεζοδρόμια. Μετά έφεραν πιο ειδικούς, να δουν πού μπορούν να διαμοιραστούν τα εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα, ώστε να μην είναι όλα μαζί σε ένα σημείο της πόλης. Έπεισαν τους ιδιοκτήτες πολυκατοικιών να αφήνουν τα νερά να τρέχουν στα πεζοδρόμια, εκεί που περπατάμε, για να ενισχυθεί η παρουσία του πρασίνου. Στην προσπάθειά του να μας κάνει Παρίσι, ο Μέγας Ανορθωτής βρήκε τους δυο-τρεις ειδικούς που υπάρχουν στον κόσμο για να σχεδιάσουν τα χρυσαφί χερούλια που είναι πάνω στα κάγκελα. Πιάνεις το χερούλι, το κουνάς λίγο, κουνιέται η βάση του, αναπνέουν τα φυτά. Υπάρχει, αναρωτιέμαι, πιο συμμετοχική πόλη στον κόσμο; Ή πιο πράσινη;