Πορείες της Ειρήνης

ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ

ΠΑΝΟΣ ΤΡΙΓΑΖΗΣ, Λαμπράκης-Κύπρος, κοινή πορεία ειρήνης

Στο νέο βιβλίο του Πάνου Τριγάζη ο εμβληματικός αγωνιστής της Ειρήνης, Γρηγόρης Λαμπράκης συναντάται με τους αγώνες των Κυπρίων, για Ειρήνη και Ανεξαρτησία. Και ορθά ο συγγραφέας αναφέρεται στην κοινή δράση και αντιπολεμικές πορείες που  διοργανώθηκαν με τη άμεση συμμετοχή του Λαμπράκη και της Κυπριακής παροικίας στη Βρετανία στην περίοδο του αντιαποικιακού αγώνα. Και παρότι μετά την εγκληματική δολοφονία του το 1963 αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί μετέπειτα, στην πράξη η συνάντηση αυτή έγινε πολλές φορές.

Η Μαραθώνια πορεία ειρήνης το 1963 (χρονιά που κατέρρευσε η δικοινοτική διοίκηση στην Κύπρο, ξεκίνησαν οι διακοινοτικές συγκρούσεις, και άρχισαν να εξυφαίνονται τα αμερικανο-βρετανο-νατοϊκά σχέδια διαμελισμού της Κύπρου γνωστά, από τον ΥΠΕΞ της ΗΠΑ Άτσενσον), ενέπνευσε το κυπριακό κίνημα Ειρήνης που οργάνωσε έκτοτε σχεδόν ετήσια μαζικές πορείες ειρήνης στις αγγλικές βάσεις με σύνθημα  «Έξω οι Βρετανικές Βάσεις, Ειρήνη και Ανεξαρτησία στην Κύπρο».

Οι Κύπριοι στην Ελλάδα (κυρίως φοιτητές) συμμετείχαν στις διάφορες πορείες ειρήνης διασυνδέοντας τα επίκαιρα μηνύματα ειρήνης (π.χ. αντιπολεμικά για το Βιετνάμ,  για την διεθνή ύφεση, κλπ) με τα συνθήματα για την Ειρήνη και ανεξαρτησία της Κύπρου. Ως νεαρός φοιτητής συμμετείχα στα 20χρονα της πρώτης Μαραθώνιας πορείας ειρήνης με τις εμβληματικές ακτινωτές πορείες που έγιναν από τον Μαραθώνα, την Κερασίτσα (γενέτειρα του Γρ. Λαμπράκη), τη Θεσσαλονίκη (τόπο της δολοφονίας του) και το Ελληνικό (αμερικανική βάση).

Είχαμε συμμετοχή στα ελληνικά κινήματα ειρήνης και τις δράσεις τους διασυνδέοντας τα δικά μας αιτήματα, με εκείνα άλλων λαών που αγωνίζονταν για Ειρήνη και Δημοκρατία (Νέλσων Μαντέλα – Απαρτχάϊντ, Νικαράγουα – Σομόζα, Χιλή – δικτατορία του Πινοσέτ, κ.ά.).

Η συνεισφορά του ελληνικού κινήματος Ειρήνης στην Κύπρο ήταν σημαντική στην ίδρυση της Πανελλήνιας Επιτροπής Αλληλεγγύης με τον Κυπριακό Λαό (ΠΕΑΚΛ) με πρόεδρο τον Θανάση Κανελλόπουλο και γραμματέα τον Νίκο Φωτιάδη. Στην Πάτρα όπου και σπούδαζα είχαμε και τοπικό παράρτημα την Αχαϊκή Επιτροπή Αλληλεγγύης με τον Κυπριακό Λαό (ΑΧΕΑΚΛ) με πρόεδρο τον Θεόδωρο Άννινο, δήμαρχο Πατρέων και γραμματέα τον Δημήτρη Βουλδή, πρόεδρο της τοπικής Επιτροπής Ειρήνης. Κάθε βήμα και ενέργεια μας διασταυρωνόταν μεταφορικά με τα βήματα των μαρτύρων της Ειρήνης, Νίκο Νικηφορίδη και Γρηγόρη Λαμπράκη. Έτσι και το 2014 ιδρύσαμε την Πρωτοβουλία Ειρήνης και Αλληλεγγύης «Έτος Κύπρου» με Πρόεδρο την Μαρία Γιαννακάκη.

Εξ αιτίας των γεγονότων του 1974 (πραξικόπημα και εισβολή) διάφορα κινήματα της Κύπρου (γυναίκες, νεολαία, φοιτητές, ειρήνης, συνδικαλιστικό, δημοσιογράφοι, κλπ) είχαμε δραστήρια συμμετοχή με αντίστοιχα διεθνή και ευρωπαϊκά για να κρατούμε το δικό μας αγώνα στην επικαιρότητα. Μέσα από τη συμμετοχή μας σε αυτά πολλές φορές συναντηθήκαμε με τα βήματα του Γρηγόρη Λαμπράκη, και το διαχρονικό φιλειρηνικό του μήνυμα. Συχνά σε κοινές δράσεις με συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους. Δράσαμε μέσα από τη Διεθνή Επιτροπή Αλληλεγγύης με τον Κυπριακό Λαό που είχε ως Πρόεδρο του τον χαρισματικό Ρόμες Σάντρα (πρόεδρο του Παγκόσμιου Συμβούλιου Ειρήνης) και την Ευγενία Κιράνοβα. Ο Νικηφορίδης, ο Λαμπράκης, ήταν στις κορυφαίες μορφές του παγκόσμιου φιλειρηνικού κινήματος, μαζί με τον Ζολιό Κιουρί, τον Πικάσο, τον Μπέρναρντ Ράσελ, και φυσικά εμπνευστές όλων μας.

Ειδικότερα θέλω να κάνω αναφορά στη Διεθνή Ένωση Φοιτητών (ΔΕΦ), η οποία και με τίμησε με το αξίωμα του Γενικού της Γραμματέα (από το 1983 ως το 1992). Το σύνθημα «Η Κύπρος αγωνίζεται για τον Κόσμο», «και ο Κόσμος αγωνίζεται για την Ειρήνη στην Κύπρο», ήταν ο κυρίαρχος μπούσουλας μας. Έτσι κατορθώσαμε το 1977, σε διεθνή συνάντηση της ΔΕΦ στην Λευκωσία (τότε με την προκάτοχο μου στη ΔΕΦ Χριστίνα Βαλανίδου) να οργανωθεί η πρώτη επίσκεψη διεθνούς αντιπροσωπείας που περιλάμβανε και Ε/Κ οργανώσεις νεολαίας και φοιτητών στα κατεχόμενα. Το δε 1989 σε ανάλογη συνάντηση έγινε κατορθωτό να επιτραπεί στο Λήδρα Παλάς ένα κοινό αντάμωμα Ε/κ και Τ/κ νέων και φοιτητών (το πρώτο μετά το 1983 που έγινε με την ανακήρυξη του παράνομου διαχωριστικού κράτους του Ντενκτάς).

Από την έκθεση του Γιάννη Κουνέλλη στην Fondazione Prada στη Βενετία