Η ομορφιά της στάχτης

Μπάμπης Παπαγιάννης, Άτιτλο IV, 2018

ΤΗΣ ΕΛΣΑΣ ΚΟΡΝΕΤΗ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ, Συγκλίνοντες άνεμοι,  εκδόσεις Στιγμή, σελ. 86

Τα έργα της μοίρας, η συνάφεια του κόσμου, το ασπρόμαυρο γαϊτανάκι της ζωής, οι εξουθενωτικές μονομαχίες ανάμεσα σε θεούς και ήρωες, οι περιπετειώδεις εναλλαγές ανάμεσα σε νίκες και ήττες, ο μυστικός λαβύρινθος της κρυμμένης ομορφιάς και μια σειρά από λαβωμένους νικητές και ματωμένους ηττημένους, άνεμοι αντίθετοι αρχικά που απωθούνται, αλλά που καταλήγουν συγκλίνοντες να έλκονται τελικά, συναντούνται, συγκροτούνται, συνθέτοντας μέσα από τη σφοδρή θυελλώδη ένωσή τους το ποιητικό σώμα του γράφοντος.

Ο άνθρωπος o παγιδευμένος στο δίχτυ της ματαιότητας, της διάψευσης, μιας ψευδεπίγραφης αιωνιότητας, μέσα από μια τελετουργία απογύμνωσης απολαμβάνει τον θρίαμβο της ήττας του, γνωρίζοντας ότι στο τέλος  η αναδυομένη της ζωής, θα είναι πάντα η ύπαρξη που όσο κι αν βουλιάζει κι αν καταβυθίζεται, θα δροσίζεται στη δίψα του έρωτα, θα καίγεται στη φλόγα της δημιουργίας, θα σηκώνεται από κάθε πτώση, θα λούζεται στο σκοτάδι, θα αναρριχάται στο φως και τότε θα είναι η απόλαυση αυτή η μεγαλύτερή του νίκη. Βουλιάζουμε, συνηθίζουμε του νερού τη θαμπάδα/ Η σκοτεινιά σαν κλείσεις τα μάτια/ γίνεται το φως μας/

Αν υποθέσουμε ότι την ανθρώπινη μοίρα συγκροτεί ένα συνονθύλευμα από κλωστές που καθοδηγούνται ατέρμονα τραβώντας η μια την άλλη ώσπου κάποια να σπάσει, τότε η τέχνη και δη η ποίηση, είναι η μόνη διέξοδος για τον άνθρωπο μαριονέτα. Ένα άλμα συνείδησης είναι η ποίηση, η ανάγκη να βγεις από τη ζωή θυσιάζοντάς την για ένα ιδανικό, αυτό της ποιητικής μοίρας. /Κι αν δεν υπάρχει αντίπαλος να μας νικήσει υπάρχει η μοίρα/. Γυρνάμε σαν τις χρυσαλλίδες γύρω από/ της φαντασίας μας το φως και από τη μια όχθη/ κατά πως θέλει η ζωή πηγαίνουμε στην άλλη/ Μικροί Λαοκόοντες εμείς/ ασεβείς, γνώστες, έρμαια της μοίρας μας/.

Η ύπαρξη είναι από τη φύση της αλαζονική λόγω της άγριας δύναμής της με την οποία υπερβαίνει τη θνητότητα. /Υποκλινόμαστε στο σταματημένο χρόνο μετρώντας/ απ’ την αρχή την ύπαρξη, απαριθμώντας/ το απολεσθέν κέρδος που άλλοι θα έλεγαν πλούτο/ Στο τέλος είναι πάντα η ύπαρξη που θριαμβεύει, ματωμένη, ταλαιπωρημένη, ταπεινωμένη στα πεδία των μαχών, αλλά ποτέ ηττημένη. Η ύπαρξη θριαμβεύει μέσω της ποίησης σαν δημόσια προσευχή.

Μυστικοί θεοί και θεϊκά σώματα σε αιώρηση, η φθορά και ο χρόνος, μια πομπή από κατεκτημένες ήττες η ζωή «που για παράδεισο σου την πουλήσαν», «Οδύσσεια που χαράζεις επινοώντας τη στεριά». Ένα πλήθος από μελλοθάνατους μονομάχους, θύματα-νικητές, παρελαύνει με τύμπανα και ιαχές στην αρένα της ματαιότητας με λάβαρο την Αξελική παραδοχή: Ότι το τέλος θα διαρκέσει αιώνες. /Το τέλος παρήγορο όταν φαντάζει ως αρχή/. Η αρμονία, η ισορροπία, η συμμετρία, η ζυγισμένη αυξομείωση των λυρικών εντάσεων και εξάρσεων και ξεχωριστών φωτοσκιάσεων χαρακτηρίζουν ένα πλήθος λεπταίσθητων ποιημάτων με συμπαγείς, καλοδουλεμένους στίχους όπως οι ακόλουθοι: Τα περασμένα μιλούν καθώς/ οι εποχές αλλάζουν συνήθειες/ ψάχνεις στα χρόνια της σιωπής/ το φάντασμα κάθε λέξης/ το μέλι αναζητάς μιας προσευχής/

Ο αγώνας της ζωής, η εναρμόνιση του πραγματικού με τον φανταστικό κόσμο, η χαλιναγώγηση της καλλιτεχνικής φύσης οδηγούν τον ποιητή σε μια πάλη σώμα με σώμα με αόρατους εχθρούς σ’ ένα πεδίο μάχης όπου τα σώματα ματώνουν, νικητές ανακηρύσσονται πεσόντες,  όπου επικρατεί μια και μόνη αβεβαιότητα: /Αν θα μπορέσει το θαύμα/ να αλλάξει τον γύρω μας κόσμο/ και να είσαι μόνο εσύ ο νικητής/.

Αν με τη λέξη ήρωας έχουμε τον ορισμό του μύθου, με τη χρήση του μύθου έχουμε έναν τρόπο να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Οι ήρωες ή ο ένας και μοναδικός ήρωας, πρίγκιπας των ανέμων και πρωταγωνιστής που μάχεται με θεούς και δαίμονες, φλέγεται, καίγεται και χάνεται στις στάχτες των ανδραγαθημάτων του βίου του. Αναδύεται όμως ευθύς αμέσως μέσα από έναν στρόβιλο τέφρας, εκεί όπου οι άνεμοι συγκλίνουν, μακριά από τους φόβους του και το ανθρωποφάγο πλήθος, εξιλεωμένος και δικαιωμένος σαν άλλος φοίνικας.

Πρόκειται για  την αίσθηση λοιπόν ότι παίρνεις έναν απλό κι αδιάφορο για τους άλλους άνθρωπο και τον κάνεις ήρωα. Τον βαπτίζεις ξανά κάνοντάς τον κάτι άλλο προσδίδοντάς του άλλες ιδιότητες και ικανότητες, επαναπροσδιορίζοντας την ύπαρξή του.

Σε μια εποχή έντονων απολογισμών και αξιολογήσεων στην τόσο άρτια συλλογή με την καθαρόαιμη ποίηση, ο Γιώργος Γώτης καθοδηγεί την έμπειρη πέννα του «σκάβοντας»  βαθιά στο χαρτί, στην ψυχή και στον κόσμο, πετυχαίνοντας υποδειγματικά τον επαναπροσδιορισμό της ύπαρξης, ανασύροντας στην επιφάνεια την ποιητική ομορφιά των τραυμάτων, κρατώντας αλώβητο τον σκληρό πυρήνα της ύπαρξης.

Η Έλσα Κορνέτη είναι ποιήτρια