Απόσταγμα βίου

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΛΕΞΙΟΥ, Εγκόλπιον, ήτοι ανθολόγιον τυχαίων περιστατικών, εκδόσεις ΑΛΔΕ, σελ. 190

Απρόσμενο το καινούριο βιβλίο του ποιητή Δημήτρη Αλεξίου, αφού δεν πρόκειται για ποιητική συλλογή αλλά για κάτι τελείως διαφορετικό. Ας το πούμε περιγραφικά: πρόκειται για τακτικές, σχεδόν τηλεγραφικές σημειώσεις, που απηχούν είτε καθημερινά κοινωνικά ή πολιτιστικά συμβάντα, είτε προσωπικές σκέψεις του γράφοντος προερχόμενες από μνήμες, είτε σχόλια σε όσα συμβαίνουν γύρω του.

Το χιούμορ περισσεύει: «Οίκος ευγηρίας ‘REMVI’», «Δεν ευδόκησα (την Ευδοκία)», «‘Έξυπνη και ενδιαφέρουσα’ (παραμυθία για την άσχημη)», «‘Τώρα όμως είμαι αρραβωνιασμένη’ (πρέπει, συνεπώς, να περιμένω μέχρι να παντρευτεί)», «Έυελπις (όνομα ουσιαστικόν της τρίτης κλίσεως)», «Αντισταθείτε... (στο στριμωξίδι των αστικών λεωφορείων)», και είναι αυτό που κάνει τις σελίδες να κυλούν ευχάριστα, σχεδόν ανέμελα.

Ενδιάμεσα βρίσκουμε εγγραφές σε ύφος διδακτικό, που ανακαλούν τα ημερολόγια τοίχου, εκείνα που κάθε μέρα αφαιρούσαμε την αντίστοιχη σελίδα, διαβάζοντας στην πίσω πλευρά είτε έμμετρες είτε πεζές παραινέσεις και αποφάνσεις: «Ο ύπνος είναι η ετερότητα του ανθρώπου», «Εκεί (πέραν του καλού)», «Αθήνα (η πρώτη μου και η έσχατη πολυτέλεια)», «Οι γυναίκες έρχονται για να γίνουν ποιήματα».

Ως είναι φυσικό, πολλές εγγραφές αφορούν τον χώρο της λογοτεχνίας και του πολιτισμού: «Άλλοτε τα ζώα ωμίλουν. Σήμερα γράφουν (Μιχαήλ Μητσάκης)», «Πάω σε κηδείες για να διαπιστώσω ότι πράγματι πέθαναν (Ανδρέας Βουτσινάς)», «‘Ηθοποιός σημαίνει φως’ (νερό, τηλέφωνο, κομμένα)», «Ο Θέλος (τυπογραφικόν λάθος)».

Στα εβδομήντα του πια ο Δημήτρης Αλεξίου, με μια ευδόκιμη ποιητική διαδρομή, στην οποία θα πρέπει να προσθέσουμε την πληρέστερη ανθολογία της γενιάς του ’70, τη βιοπόρησή του ως βιβλιοπώλης, την αδιάλειπτη παρουσία του στα λογοτεχνικά δρώμενα, πλάνης εκ πεποιθήσεως και εραστής των συγκινήσεων, έχει τώρα πια την άνεση να βλέπει τα πράγματα με νηφαλιότητα και αποστασιοποίηση, ταυτόχρονα από μέσα και από έξω.

Το μικρόσχημο αυτό βιβλίο μας δίνει  ένα μέτρο της ματαιότητας των εφήμερων φιλοδοξιών, ιδίως των λογοτεχνικών, δείχνοντάς μας ότι το ίχνος του βίου, αλλά και των πραγμάτων, είναι πολύ ευρύτερο· είναι κοινωνικό, και φυσικά ιστορικό. Να μία ακόμη κατηγορία εγγραφών: «Δ.Σ.Ε.», «Χωρίς αισθήματα αλληλεγγύης», «Τα σπίτια μοιάζουν στ’ αφεντικά τους», «Γύρω στους 500 ανθρώπους έχω ακούσει να λένε ότι είχαν συμμαθήτρια στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου την Αλίκη Βουγιουκλάκη», «Γύρω στους 5.000 ανθρώπους έχω ακούσει να λένε ότι είχαν Διοικητή  τάγματος τον Παπαδόπουλον Γεώργιον», «Γύρω στους 174 τόνους υπολογίζεται ότι έχει συνολικό βάρος το Τίμιον Ξύλον (μόνο;)».  

ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ

Μπάμπης Παπαγιάννης, Figure I, 2018