Ο Γκράμσι αντιστέκεται...

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΗΛΙΑΣ, 35 ποιήματα, εκδόσεις Γαβριηλίδης

Man Ray, Κορμός της Kiki de Montparnasse, 

φωτογραμμική εξαγωγή από την ταινία Le Retour à la Raison του Man Ray, 

1923, αργυροτυπία, μεταγενέστερη εκτύπωση, 

23,5 Χ 19,5 εκ., Ιδιωτική συλλογή

Ο Γιώργος Μήλιας θα έπρεπε πρώτα να βραβευθεί για την υπομονή του. Τριανταπέντε ποιήματα δημοσιευμένα σε μια ταπεινή έκδοση μετά από έξι δεκαετίες ζωής υποδηλώνουν μοναστική άσκηση και μάλιστα στον κήπο των πειρασμών της πνευματικής ζωής της Θεσσαλονίκης. Είκοσι χρόνια πότισε εξάλλου ως βιβλιοπώλης (είκοσι χρονάκια η «Θυμέλη» του στην οδό Εθνικής Αμύνης) παραδείσια αλλά και οικόσιτα «πτηνά» τούτου του κήπου, ο οποίος χαρακτηρίζεται από περίσσια ανυπομονη- σία και πλεονασμό ματαιοδοξίας.

Σπαράγματα και οι δημοσιεύσεις του στη Νέα Πορεία, το Δέντρο, το Ένεκεν. Ποιήματα ολιγόστιχα απαρτίζουν αυτή τη σοδειά, καημοί και φωνές συγκεντρωμένα σπυρί σπυρί μας παραδίδονται με ξεχωριστή ταπεινότητα.

Όλα αυτά όμως δεν θα είχαν καμιά αξία αν δεν ήταν μια ολοκληρωμένη ποιητική γλώσσα αυτή που μας παρουσιάζει ο Μήλιας. Είναι περισσότερο ένα βιβλίο ασκήσεων για τους ανυπόμονους και βιαστικούς νεότερους, ένας οδηγός αναπνοών τις οποίες ο Μήλιας ελέγχει σαν έμπειρος δύτης. Έχουν το παράδοξο ενός σταθερά ακανόνιστου ρυθμού τα ποιήματα του Μήλια. Τραμπαλίζεσαι σαν να ταξιδεύεις σε κάρο που κινείται σε χωματόδρομο. Άλλοτε σε νανουρίζει κι άλλοτε αιφνιδίως σε αφυπνίζει να δεις την έκπληξη μέσα στη μονοτονία του τοπίου της ζωής. Με ευγένεια ψιθυρίσματος ο ποιητής μετερχόμενος την παρενδυσία των νοημάτων μιλά για τη ζωή και το θάνατο, το φως και το σκοτάδι, τη Θεσσαλονίκη χωρίς νοσταλγία, φιλίες και αγάπες που είχαν κάτι περισσότερο από συνήθεια κι άφησαν κάτι περισσότερο από μνήμη.

Η πολιτική του έκρηξη, διότι είναι βαθύτατα και συνειδητά πολιτικοποιημένος ο Μήλιας, μοιάζει σαν ξεχασμένο μασούρι δυναμίτη, σφηνωμένο όμως στο βράχο ως προειδοποίηση και  σε ετοιμότητα, αν και μοιάζει με υπόσχεση που πρέπει να τηρήσει ο ίδιος και όχι για να αναθέσει εύκολα την πυροδότηση σε άλλους (Σκέψου, διάολε, σκέψου/σκέψου τι μπορείς, ν’ αλλάξεις/ σκέψου ο Γκράμσι αντιστέκεται). Η καθημερινότητα είναι για τον ποιητή «τα μισά του μισού στην Αγορά/ και του μισθού ο κόπος/ Ο καημός κάθε θνητού», αλλά δεν προκρίνει την επιτηδευμένη αδιαφορία παρά την οπλισμένη συνείδηση αφού υπομιμνήσκει «Ή την αγάπη θα νομοθετήσουμε/ Ή θα πεθάνουμε χωρίς να ζήσουμε».

Μέσα στην ακατάληπτη ηλεκτρονική φλυαρία του καιρού, ο Μήλιας κάνει κάτι που σίγουρα δεν ήταν στις προθέσεις του: υπερασπίζεται την μυθολογία της Θεσσαλονίκης που έμοιαζε  αφανισμένη. Κυρίως όμως δείχνει χωρίς να καθοδηγήσει ότι «Ηθοποιός ή ποιητής ο ποιητής/ Ευσεβής ή θεομπαίκτης/ Γνώστης ή αδαής/ -Μονίμως κάτοικος του φεγγαριού».

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΥΚΕΣΑΣ