Πάγος

Η δασκάλα, η κυρία Αρχοντούλα Κρυσταλλάκη

(την κοροϊδεύαν πολλά παιδιά για τ’ όνομά της),

 από την Κρήτη, κοντούλα, βαμμένη ξανθιά,

 κρατούσε από το χέρι την Έλσο, μπροστά στον πίνακα.

Πίσω από το αριστερό χέρι της Έλσο,

που φαινόταν ακόμη πιο παχύ,

πιο πορώδες, με πιο πολλές σκόρπιες τρίχες,

ήταν ο χάρτης της χώρας, με τις θάλασσες και τα μακρινά νησιά.

Δεν είχα ακόμη επισκεφτεί κανένα, αλλά είχα αποστηθίσει

κάθε χωριό της Κρήτης που ανέλαβε να απαθανατίσει το χαρτί–

 κρυφά από όλους, και κυρίως,

 κρυφά από την κυρία Ζαχαράκη.

(Είχε τύχει να ρωτήσει και δεν απάντησα).

Η Έλσο έσταζε χοντρά δάκρυα στο σκονισμένο πάτωμα,

καφέ λερωμένες κηλίδες. Κοιτούσε ίσια κάτι,

στις μύτες των παπουτσιών της, ενωμένες, στο σημείο

 που είχαν περισσότερο φθαρεί˙

μάντευα, από κάτω, τα νύχια. Ίσως ήθελε

να καλύψει μια μικρή οπή που,

σχεδόν τρύπα.

Η κυρία Κρυσταλλάκη μας ξεκαθάρισε πως

αν

εκείνος που έσπασε

ένα κομμάτι πάγο από τις υδρορροές,

και το έβαλε στην

καρέκλα της Έλσο,

ήταν αγόρι,

θα έμενε σε όλη τη ζωή του

όχι άντρας «αλλά αντράκι»˙

αν ήταν κορίτσι,

θα παρέμενε πάντα δυστυχισμένη,

 «μια δυστυχισμένη γυναίκα».

Εγώ ήξερα πως τον πάγο τον είχαν βάλει ο Λώτας με τους κολλητούς του,

την Έφη και τον Παπανικολάου,

το παιδί που δεν έλεγε το μικρό όνομά του.

Το ήξερα γιατί τους είδα, κι είχα λίγο γελάσει

βλέποντάς τους να το κάνουν,

στο διάλειμμα, πριν την ώρα των Αρχαίων.

Έμαθα πως η Έφη άνοιξε κομμωτήριο, ο Λώτας μπήκε ΕΠΟΠ, ο Παπανικολάου αρχικά στο χωράφι˙ μετά, όταν άρχισαν να έρχονται Αθηναίοι, έχτισε έναν ξενώνα, με ΕΣΠΑ, στον Άγιο Παντελεήμονα. Μια φορά, γυρνώντας από Θεσσαλονίκη, τον πέτυχα στο πανηγύρι. Σταμάτησε στην μέση του δρόμου, και μου είπε πως τύποι σαν εμένα δηλητηριάζουν τα πηγάδια, κι αναγκάζονται οι αγρότες να τραβάνε το νερό της λίμνης για το πότισμα. Ύστερα έσκασε στα γέλια, έφερε το χέρι πίσω από τον ώμο μου και με χτύπησε στη ράχη, μαλακά.

Η Έλσο έφυγε το 2006,

η κυρία Κρυσταλλάκη επέστρεψε στην Κρήτη.

Εγώ, δεν πολυξέρω τι θα κάνω.

Τα υπόλοιπα παιδιά στην τάξη

έγιναν άντρες και γυναίκες˙

ορισμένα έκαναν και δικά τους παιδιά.

Θοδωρής Ρακόπουλος