27/7/13

Η σύγχρονη τέχνη στην Ελλάδα

Αφιέρωμα

Επιμέλεια: Κώστας Χριστόπουλος

Χρήστος Βαγιάτας, Small Libertas, ξύλο


«Η τέχνη που παρουσιάζεται στο πλαίσιο εικαστικών συνευρέσεων και εγκαινίων, με τη γνωστή ‘χιπστερική’ ιλαρότητα και πόζα, μετεωρίζεται ανάμεσα στην ουτοπία και την απόλυτη δυστοπία. Τα έργα της τέχνης που παράγονται σήμερα στην Ελλάδα θα μπορούσαν κάλλιστα να διακοσμούν το purgatorio, τον ενδιάμεσο εκείνο χώρο όπου τίποτα δεν έχει αποσαφηνιστεί, όπου καθετί, κάθε πλαστική έκφραση και στάση, ισορροπεί ανάμεσα στην θετικότητα και την αρνητικότητα. Τούτο ίσως αποτελεί ένα ακόμα σύμπτωμα της τρέχουσας κρίσης.»
ΚΩΣΤΑΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ 

«Τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008, η κατάληψη του Συντάγματος το 2011 και οι ατελείωτες ενδιάμεσες διαμαρτυρίες, η εντονότερη παρουσία των μεταναστών, η οικονομική κρίση, η αύξηση της εγκληματικότητας, άλλαξαν ραγδαία την εμπειρία και εικόνα του αστικού χώρου, ιδιαίτερα στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και σε άλλες πόλεις. Η σχέση μεταξύ τέχνης και δημόσιου χώρου μοιάζει να φιλτράρεται από την οικονομική και πολιτική κρίση, τη δράση και τη συλλογικότητα, προτού καταλήξει σε έργο.»
ΕΥΑ ΦΩΤΙΑΔΗ

«Τα κοινά ορισμένων τουλάχιστον από τις καλλιτεχνικές κολλεκτίβες που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, όχι απλώς δεν έχουν σχέση με τις προκαπιταλιστικές ή φασιστικές, κλειστές, αρμονικές, οργανικές, ιεραρχικές και ηγετοκεντρικές κοινότητες, αλλά αγωνίζονται να συσταθούν ως το ακριβώς αντίθετό τους.»
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΙΟΥΠΚΙΟΛΗΣ

«Στην ΑΣΚΤ της Αθήνας συγκρούονται δύο ακραίες λογικές· ένας αισθητικός αντικειμενισμός με πάγια κριτήρια και διαδικασίες, και μια υποκειμενικής φύσεως διαλογική αισθητική. Έτσι γεννιέται ένας ψυχολογικός φόβος της ανυπαρξίας κριτηρίων, της αυθαιρεσίας, της απόλυτης επιτρεπτότητας, απ’ τη μια μεριά, και των πολλών εναλλακτικών μαθησιακών μοντέλων απ’ την άλλη. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80, και κυρίως μετά, με την επενέργεια των κινηματικών ιδεών των προηγούμενων δεκαετιών του ‘60 και του ‘70 (σε Ευρώπη και Αμερική), οι οποίες εκφράστηκαν στην ΑΣΚΤ από κοσμοπολίτες δασκάλους, και υπό το καθεστώς ενός γενικότερου εκδημοκρατισμού της νεοελληνικής κοινωνίας, συντελέστηκε η στροφή προς τις κατηγορίες της εννοιολογικής τέχνης, τις τέχνες του περιβάλλοντος, την περφόρμανς. Οι κατηγορίες αυτές δεν εμφανίστηκαν ως η ‘νέα τέχνη’, αλλά ως γενικές εκφραστικές περιοχές-πεδία που ενσωμάτωσαν ετερογενή μέσα, υλικά, πρακτικές. Ταυτόχρονα, παρατηρείται μια υποχώρηση του ‘οπτικού’ στη ζωγραφική, μια τόνωση την υλικότητας και ο εμπλουτισμός των λειτουργιών της γλυπτικής στον δημόσιο χώρο.»
ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ

«Ποιές κοινωνικές και ιστορικές αναγκαιότητες αναδύονται εκ της καλλιτεχνικής αφύπνισης, όταν μάλιστα αυτή επιτελείται στην περιφέρεια (επαρχία) και όχι στα μητροπολιτικά κέντρα; Πολιτισμός και καλλιτεχνική δημιουργία γίνονται τα μέσα που αναπαράγουν μια ήδη δρομολογημένη διαδικασία κοινωνικού μετασχηματισμού. Σε μια τέτοια συνθήκη, το σύγχρονο μουσείο ή η πινακοθήκη μπορεί να ιδωθούν ως φορείς κοινωνικότητας, στο βαθμό που αναγνωρίζεται ο κεντρικός  ρόλος της καλλιτεχνικής λειτουργίας στη διαμόρφωση ενός συνδετικού ιστού μεταξύ ατόμων, κοινότητας και ευρύτερων κοινωνικών συγκροτήσεων. Η σχέση με τον πολιτισμό παρουσιάζεται, έτσι, όχι ως μια σχέση εξωγενής προς την καθημερινή κουλτούρα και τις πρακτικές της, αλλά ως σημείο σύζευξης πολλαπλών επιπέδων αλληλεπίδρασης, όπως το παρελθόν με το παρόν, το τοπικό με το υπέρ- και πολύ-εθνικό, το ατομικό με το συλλογικό.»
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΓΟΥΡΟΜΥΤΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: