28/12/12

Μάρθα Πύλια (1959-2012)


Η Μάρθα μάς άφησε. Στα πενήντα τρία της χρόνια, η ιστορικός των «Αναγνώσεων», η φίλη, η συντρόφισσα, η σημαίνουσα παρουσία, έφυγε για το τελευταίο της ταξίδι, αφού έδωσε την άνιση και μακρόσυρτη μάχη με τον καρκίνο, με τον τρόπο που μόνο αυτή ήξερε: με παροιμιώδη μαχητικότητα, αισιοδοξία, χειραφέτηση από τον ίδιο τον θάνατο.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Κορυδαλλό, εκεί έζησε τη Μεταπολίτευση και τέλειωσε το Γυμνάσιο, όπου εντάχθηκε στη ΔΗΜΑΚ, μαθητική παράταξη του «Ρήγα Φεραίου». Σπούδασε στην Πάντειο, και μετά στη Σορβόννη, Οθωμανική Ιστορία, με δάσκαλο τον Σπύρο Ασδραχά, καθώς και Οθωμανική και Τούρκικη Γλώσσα, στο Παρίσι και την Κωνσταντινούπολη.
Μόλις άρχιζε η πανεπιστημιακή διαδρομή της ως καθηγήτριας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ενεπλάκη στη μάχη της ζωής και του θανάτου. Αλλά αντί να κλειστεί, να περιοριστεί στα στοιχειώδη, ανοίχθηκε σε όσα θεωρούσε σημαντικά: συμμετείχε στη συντακτική ομάδα των «Αναγνώσεων», από το 2004 μέχρι σήμερα, πρωταγωνίστησε στο σύλλογο διδασκόντων του πανεπιστημίου της ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, εξελέγη με τη «Συσπείρωση» στη Διοικούσα Επιτροπή της ΠΟΣΔΕΠ, ασχολήθηκε ενεργά με το μειονοτικό της Θράκης και μετείχε πολιτικά στην τοπική κοινωνία της Ροδόπης, όπου ήταν και υποψήφια βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ, στις εκλογές του 2009, ενώ μέχρι τον θάνατό της ήταν μέλος του Δ. Σ. των Φίλων των ΑΣΚΙ. Ταυτόχρονα, έδινε επίσης παροιμιώδεις, καθημερινές μάχες για μια ουσιαστικά δημοκρατική λειτουργία του πανεπιστημίου της, απέναντι σε κάθε λογής συμφέροντα και εξουσίες, ενώ παράλληλα συμμετείχε σε επιστημονικά συνέδρια, καθώς και στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού «Τα Ιστορικά».
Τα κείμενά της στις «Αναγνώσεις», τα αφιερώματα που τακτικά οργάνωνε στις σελίδες μας, και κυρίως το ετήσιο αφιέρωμα «Διαδρομές εθνικού προσδιορισμού», που για οκτώ συναπτά έτη συνέτασσε την 25η Μαρτίου, συνιστούν ένα περίβλεπτο σώμα έργου δημόσιας ιστορίας, εφαρμοσμένης, πολύπλευρης και ενταγμένης μέσα στο ιστορικό παρόν, χωρίς εκπτώσεις επιστημονικής ή ιδεολογικής τάξης, πάντα με ακρίβεια και εγκυρότητα, που βέβαια προϋπέθεταν δουλειά και επιμέλεια μηνών.
Τη δημόσια, την κοινωνική και την προσωπική παρουσία της ως γυναίκα, τη βάσιζε στη διεκδίκηση της απόλυτης ισοτιμίας, εν τοις πράγμασι και εν έργω, καθ’ ότι φανατική του ορθού λόγου. Ήταν αυστηρή και απαιτητική με τους άλλους, περισσότερο όμως με τον εαυτό της. Ακόμη και στα πιο δύσκολα, είχε ως όπλο της εκείνο το μοναδικό, καυστικό χιούμορ της. Γι’ αυτό, τα λυρικά δεν της ταιριάζουν ετούτη την ώρα, όσο και να μας πνίγει η λύπη και η θλίψη, όσο και να μας πονά η απουσία της.
Αντίο Μάρθα μας.
Η σύνταξη των «Αναγνώσεων»

Δεν υπάρχουν σχόλια: