16/6/12

Η μαρτυρία της βίας

Δημήτρης Πετσετίδης- Κορυφές

Όταν είσαι στον καναπέ σου και από τη μία ακούς πιάνο και από την άλλη σιδεράδες, πού ανήκουν τα αυτιά σου; Προφανές είναι ότι σου ανήκουν, ως όργανα του σώματος. Εμφανές, ωστόσο, είναι ότι από τη στιγμή που διαμεσολαβούν τους ήχους, ανήκουν στο περιβάλλον.
Είναι πρόσφατο φαινόμενο, να ανασύρουμε από το χρονοντούλαπο τη ρητορική των κόμπλεξ και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Διόλου τυχαία, εφόσον η ιδιοκτησία γίνεται το διακύβευμα αναντίρρητα, εξαιτίας των σκληρών αντικοινωνικών μέτρων. Και τα μέτρα είναι αντικοινωνικά πρωτίστως και πολιτικά δευτερευόντως με ταυτολογική σημασία, διότι όχι μόνο δείχνουν το τέλος αυτής της πολιτικής αλλά και συμβαδίζουν με το θεωρητικό απόσταγμα της πολιτικής φιλοσόφου Χάνα Άρεντ, ότι πλέον το πολιτικό τερματίζει δεύτερο, ενώ το ιστορικό πρώτο.

Οι στιγμές, λοιπόν, είναι ιστορικές. Και αντί αυτή η ιστορική αναγκαιότητα να μεταφράζεται σε ικανότητα πολιτικής πράξης, στα όρια της εικονικότητας του δημόσιου χρόνου, ενώ εμπειρικά είσαι τηλεθεατής, θεωρητικά δεν αρκεί να είσαι πολίτης με συνείδηση. Αντ’ αυτού, γίνεσαι δέκτης στη μαρτυρία. Διότι, η πολιτική υπάχθηκε στην κομματική αναμέτρηση. Ως εκ τούτου, το λάθος του παίκτη μποξ θα ήταν να φέρει τα γάντια του στην πολιτική τράπεζα. Θα ήταν και στον ίδιο αντιληπτό, ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου. Από την άλλη, το σύμπτωμα μιλάει από μόνο του, άνευ αντικειμένου, ενώ είναι του περιβάλλοντος. Εμφανίζεται ως η ιδιοκτησία των άλλων, ενοχλητικό τόσο όσο είναι ασύλληπτο, για τον ίδιο το δράστη τη στιγμή της χειροδικίας σε ένα τηλεοπτικό πολιτικό περιβάλλον.
Ιδού, οπότε, η νέα ιδιοκτησία: για τους τηλεθεατές, είναι η μαρτυρία και οι ρητορικές προεκτάσεις της. Για το δράστη της χειροδικίας, μαρτυρία είναι η ρητορική παρανόηση και το ύστερο στίγμα της στιγμής. Για τους θεατές πολιτικούς, παρουσία της πράξης, είναι η στιγμή της διάκρισης. Και αυτό είναι πολιτική, μια ιδιοσυγκρασιακά εμπλουτισμένη κατάσταση. Για κάποιους ψυχραιμία και αλληλεγγύη, για άλλους αδιακρισία και παθητικότητα, απέναντι στην κατακόρυφη βουτιά της παιδικής παντοδυναμίας.
Τα βίαια περιστατικά της επικαιρότητας κάθε άλλο παρά περιστασιακά πρέπει να αντιμετωπίζονται. Εκφράζουν την αναγκαιότητα να θεμελιωθούν ένας σχεδιασμός και ένα προθετικό πλάνο για την καταπολέμηση της βίας, και σε αυτό πρέπει να ζητηθεί ο λόγος των εκπαιδευτικών και άλλων φορέων, για την πρόληψη του φασισμού και την άρση της συναφούς ιδιοκτησιολογικής ρητορικής.
Ως προς αυτή την χάραξη του σχεδίου με άξονα τη διαπαιδαγώγηση, ο Αλντό Ναουρί θέτει το ρητορικό ερώτημα στο επιστημονικό αφήγημα Εκπαιδεύοντας τα παιδιά -το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κέλευθος, σε μετάφραση Χριστιάννας Σαμαρά- και απαντά: «τι άλλο είναι ένας φασίστας αν όχι ένα άτομο που εξακολουθεί να κολυμπά, ακόμα και στην ενήλικη ζωή του, στα νερά της παιδικής παντοδυναμίας του;».
Θέση του συγγραφέα είναι ότι η εκπαίδευση των παιδιών θεμελιώνεται από το καθήκον των γονιών να αντιτάξουν στην ανυποχώρητη στάση του παιδιού μια στάση εξίσου αποφασιστική, ακόμη και αν αυτό συνιστά επανεξέταση της δημοκρατικής μεταχείρισης των παιδιών από τους γονείς. Δανείζομαι την παροιμιώδη φράση του: «η διαχείριση και ο έλεγχος του ‘όχι’ επιδρούν στην ωρίμανση της σκέψης του (παιδιού) με τον ίδιο τρόπο που επέδρασε στα μαθηματικά η επινόηση του μηδενός».

ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΤΣΑΔΗΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: