Παραθέματα από άρθρα του
Ανδρέα Καρκαβίτσα[i]
ΤΖΙΝΑ ΠΟΛΙΤΗ
Επί τριακονταετίαν
 |
| Γιώργος Σακκάς |
Μα θα ήθελα να ήξερα
πόση πρέπει να έχουνε στο πρόσωπό τους πέτσα, με τί θώρακα να έχουν θωρακίσει
τη συνείδησί τους για να τολμούν ακόμη σήμερα να θεωρούνε καύχημα το πολύχρονο
βουλευτιλίκι τους!.. Εδώ δεν είναι μήνας που ένας Λαός –ο Λαός που τους
εκλέγει– ολόψυχος τους αποδοκίμασε, οργισμένος τους ζήτησε λόγο γιατί έτσι τον
κατάντησαν... Κι’ ακόμη δεν είναι δύο και κάτι, που ο Πρωθυπουργός
–Πρωθυπουργός της πατρίδας τους– δεχότανε από τους Πρέσβεις ταπεινωτικές
συμβουλές... Και όλα αυτά όχι βέβαια γιατί η Ελλάδα βρίσκεται στη Μεσόγειο και
όχι στη Βόρειο Θάλασσα, ούτε γιατί ο ήλιος βγαίνει απ’ την Ανατολή κι’ όχι από
τη Δύση...
Δεν το πιστεύω. Η μόνη
και κύρια αφορμή είνε γιατί αυτοί «επί τριακονταετίαν και πλέον παρακάθηνται εν
τω Κοινοβουλείω» και λογοκοπούν και σαχλοποιούν τα πάντα. Είνε γιατί, επί
τριακονταετίαν και πλέον, βουλεύονται άδικα και υπουργεύουν παράνομα και
διοικούν ασύστολα και σπαταλούν άπονα. Είναι γιατί αυτοί επι τριακονταετίαν και
πλέον δεν άφησαν αισχρότητα που να μην έπραξαν και φαυλότητα που να μην
υποστήριξαν και μηδαμινότητα που να μην ετίμησαν και αδοξίαν που να μην
εδόξασαν.... Και τώρα έχουν το θάρρος να βγαίνουν μπροστά στο κύμα του Λαού...
να του μιλούν για προγονικές περγαμηνές και για το μακροχρόνιο βουλευτιλίκι
τους.
(Εφημ.
Χρόνος, 12-10-1902)
Κατραπακιές
Ώ έξυπνε απόγονε του
Περικλέους, πώς κατάντησες! Βλέπω αυτές τις μέρες τα χάλια σου κ’ η καρδιά μου
ραγίζεται κ’ η ψυχή μου σε κλαίει, σε κλαίει αληθινά. Όπου πας κι όπου στραφής
κατραπακιές μαζώνεις. Πάτκιούτ! Τσαφ-τσουφ!...ακούω να χτυπάνε στον κοκκαλιάρη
το σβέρκο σου, στο λιπαρό πισινό σου. Μπάτσες, κλώτσοι, φάπες, χαστούκια
πέφτουν απάνου σου βροχηδόν... Κανείς δεν σε κοιτάζει, κανείς. Τώρα που κι ο
τελευταίος κάτοικος του Πόλου αρχίζει να λογαριάζεται στη συνείδηση των
δυνατών, εσύ τίποτα. Οι μικροί σ’ αποφεύγουν κ’ οι μεγάλοι σε καταφρονούν.
(Περιοδ. Ο Νουμάς, 3-10-1905)
Εν δέοντι χρόνω...
Πρέπει να μείνη και η
φράσις αυτή σημαντική εις τα χρόνια του νεοελληνικού βασιλείου. Αξίζει να
χαρισθή τ’ όνομά της εις τον σημερινόν σταθμόν του βίου του .... Γιατί η
Κεντρική Επιτροπή εργάζεται όπως εργάζεται και με τί δικαίωμα έχει ως πάρεδρα
μέλη το συγγενολόγι της που κάνει ό,τι κάνει; Θα το μάθετε εν δεόντι χρόνω ...
Γιατί ψοφούν της πείνας οι πρόσφυγες; Θα το μάθετε εν δεόντι χρόνω. Τι έκαμεν η
επιτροπή της Μεταπολιτεύσεως τρωγοπίνουσα τόσον καιρό εδώ... θα το είπη εν
δεόντι χρόνω... Γιατί η αντιπολίτευσις τηρεί ακόμη την ελεεινήν στάσιν της και
αφίνει την τύχην ολόκληρου του έθνους να παίζεται από έναν γεγέν θα το είπη εν
δεόντι χρόνω.
Όλοι και όλα εν δεόντι
χρόνω. Εν τω παρόντι τίποτε. Και γιατί αυτό; Γιατί η εν αορίστω, εν αποτάτω
μέλλοντι αναβολή αυτών; Για να μην βλαφθή το εθνικόν ζήτημα. Υγεία στην αφεντιά
σας...
Αρρώστια κακή δουλεύει
την εποχήν μας... Και το δυστύχημα είνε πως η αρρώστια αυτή έχει να
εξακολουθήσει ακόμη. Θα νεκροτομηθεί ακόμη το έθνος ράθυμο με την ελπίδα
πάντοτε του δέοντος χρόνου... Ώστε να βρεθεί μια ημέρα ανήρ υπέροχος, ιατρός
μάγος, να διώξη την κακήν αρρώστια μακράν και να φωνάξη στον αποσυρώμενον
γίγαντα.
-Εν τω παρόντι χρόνω...
(Εφημ. Εστία, 18-8-1896)
Τζίφος
Μία των κοινοτάτων της
αληθείας στρεβλώσεων είναι η παρ’ ημίν επικρατούσα ιδέα περί της εκτάκτου
φιλοπατρίας των Ελλήνων... Και όμως η μαύρη αλήθεια είναι ότι... ο
αυτοθαυμασμός της φιλοπατρίας μας πιθανόν να θεραπεύη την εθνικήν μας
φιλαυτίαν, αλλά συγκρούεται απελπιστικώς με την πραγματικότητα....
Πού είναι αι δωρεαί των
ζάπλουτων και των τραπεζιτών και των μεγαλεμπόρων και των μεγαλοκτηματιών και
των ανωτέρων κληρικών και των πλουσίων πολιτευομένων και όλων των μεγάλων
παραδούχων, οι οποίοι έχουν τας εωσφορικάς αξιώσεις να πρωτοστατούν εις τας
τιμάς και εις τ’ αξιώματα;
(Εφημ. Εστία, 28-5-1897)
Από την άλλη όψη
Οι καλοθεληταί μας, του
εξωτερικού... δεν παύουν να μας δείχνουν την αληθινή μας θέσι μέσα στην
ευρωπαϊκή -γιατί όχι και την παγκόσμιο;- οικογένεια. –«Το νου σας στον βασιλιά
σας! Μας φωνάζουν∙ αν ζήτε∙ αν αναπνέετε σ’ Αυτόν και τους συγγενείς Του το
χρωστάτε». -«Δίχως Αυτόν η Ευρώπη Ελλάδα δεν αναγνωρίζει. Μην τον κακοκαρδίσετε
στο παραμικρό γιατί πάει, σβήσατε!»
Οι καλοθεληταί μας το
παρακάνουν. Φαίνεται πως δεν έχουν ακούσει τον ελληνικότατο μύθο του γιατρού
και του χασάπη και πρέπει να τον μάθουν. Ο γιατρός –λέει– γιάτρεψε του χασάπη
το χέρι. Ο χασάπης όχι μόνο τον πλήρωσε όσο έπρεπε αλλά κ’ έκανε κάθε τρόπο να
δείξει στο γιατρό την ευγνωμοσύνη του... Μα εκείνος δεν έπαυε να του λέει:
-«Κύτταξε να με
περιποιηθής∙ αν δεν ήμουν εγώ δεν θα είχες σήμερα το χέρι σου».
Τ’ άκουσε πέντε–δέκα
φορές ο χασάπης και πάντα τον ευχαρίστησε για το μεγάλο καλό. Μα επί τέλους μια
μέρα δεν βάσταξε και μόλις ο γιατρός έκαμε ν’ ανοίξη το στόμα του, έβαλε το
χέρι του στο τσιγγέλι και φραπ! Με τη μαχαίρα το χώρισε απ’ το σώμα του.
-«Πάρετο γιατρέ μου
πίσω, του λέει∙ δεν θέλω να σου χρωστάω τίποτα!...»
(Εφημ. Χρόνος, 10-10-1909)
[i] Ανδρέας Καρκαβίτσας, Άπαντα,
Αθήναι: Ζαχαρόπουλος, 1973. Τόμος ΙΙΙ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου