30/12/11

Εν τέλει η γλώσσα-ποίηση

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣ, Η ωδή για τον συμπαίκτη, εκδόσεις Διάττων, σελ. 24

Ως «απόσπασμα μιας εκτενέστερης σύνθεσης» αυτοσυστήνεται το ανά χείρας φυλλάδιο, το οποίο ήδη καταθέτει τη φιλοδοξία μιας απόπειρας ευρύτερης στόχευσης.
Στην αρχή ήταν η ανάσα∙
                ανάκουστη κι αταξίδευτη
Τα βράγχια ανάμεσα σε πέτρες και λέξεις.
Ύστερα ήρθαν η βουή, τα απέραντα ύδατα,
           το ενδιάμεσο κενό.
Παραβολικός και αποφατικός ο λόγος, μιμητικός της βιβλικής μήτρας, προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην κρυπτικότητα και την ευσχήμονα έκφραση, ανάμεσα στην ποιητική μεταφυσική και την ανθρώπινη μεταφυσική, ανάμεσα στην ιστορία της ποίησης και την ανθρώπινη ιστορία. Φθάνει, μοιραία θα έλεγε κανείς, αλλά και πολύ γρήγορα, σε μια ελεγεία για την έκπτωση, εν προκειμένω του ποιητή απ’ τον θρόνο του, και δι’ αυτού στον θρήνο, για την απώλεια κάθε νοήματος και περιεχομένου, ακόμα και αυτής της φιλοτεχνημένης ομοιωματικής εικόνας του.

Βλέπω τον κορυφαίο
-τις πομπώδεις χειρονομίες του.
Ποδήρης πτυχωτός χιτών και ραβδί
    από γκορτσιά.
Η μακριά λευκή γενειάδα, βέβαια, ψεύτικη.
    -χώρια τα λόγια του.
Χωρίς κηρύκειο στο χέρι∙
τα κάδρα να κρεμάει ανάποδα.
Λείπουν οι μορφές απ’ τις φωτογραφίες∙
     απ’ την κορνίζα∙ απ’ τον κήπο.
Λείπουν τα καρφιά από τον τοίχο∙
     απ’ το ραβδί του∙ απ’ τις παλάμες του.
Νίκος Γυφτάκης- Αντώνης Δ.
Τι μπορεί να αποτελέσει έρμα και έρεισμα για τον άνθρωπο, αλλά και για το ποίημα της μεταμοντέρνας εποχής; Η απάντηση που μας δίνεται προσώρας είναι πως μόνο η γλώσσα, ως όργανον, αξίζει τον σεβασμό, την αναγκαία σπουδή, τη διαρκή φροντίδα, και έτσι ο Γεωργούσης την προτάσσει, φτάνοντας ακόμα και στην υπερβολή, όπως εδώ, π.χ. με την κατάχρηση της άνω τελείας.
Η γλώσσα, λοιπόν, μάλλον θα δώσει το ύφος του κειμένου, εν προκειμένω το έρμα και το έρεισμα, αλλά το ερώτημα θα παραμείνει, μέχρι το δείγμα γραφής να γίνει επαρκές, γιατί το πάλαι ποτέ ενιαίο και στατικό ύφος (έστω και αν όφειλε σε πολλών ανθρώπων λόγια...) πλέον έχει δώσει τη θέση του στο ύφος ως διακύμανση. Επ’ αυτού θα κριθεί το εγχείρημα του Γεωργούση, με αυτό ήδη αναμετράται.
Ο Μέγας Ανακαινιστής απαράμιλλος.
Κλειδούχος των εκμαγείων.
Με βαθυπόρφυρες επωμίδες
    και σιδερόδετο τελαμώνα.
Βετεράνος και πρωτοσπαθάριος∙ εν πλήρει
εξαρτύσει∙ πάντα ετοιμοπόλεμος.
Και με όπλα αγχέμαχα.
Ρίχνει το σκήπτρο στη ζυγαριά∙
κι όπου γείρει, έγειρε.
Δεν ξέρω αν η προσπάθεια του Γεωργούση θα στεφθεί με επιτυχία, όπως εύχομαι και όπως προσμένω, αλλά ήδη συνιστά ένα σημαντικό γεγονός, μια αχτίδα φωτός μέσα στη μιζέρια, δηλαδή στην αφόρητη μικροαστίλα των ποιητικών μας πραγμάτων. Καλά, δεν βαρέθηκαν, μετά από τόσα χρόνια στο κουρμπέτι, μετά από τόσα που μεσολάβησαν, τομές ιστορικές, αισθητικές, πολιτικές, κοσμοϊστορικές, να γράφουν πως... το απέναντι δένδρο ρίχνει απειλητική τη σκιά του πάνω στην αβέβαιη ύπαρξή μας...

Δεν υπάρχουν σχόλια: