Τα μυαλά κότσο

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΔΑΡΗΣ, Μίμηση Γυναίκας, Εκδόσεις Ηριδανός, 2013

Παντελής Χανδρής, Χωρίς τίτλο, μικτή τεχνική

Το πρώτο βιβλίο ποίησης του Βασίλη Κάρδαρη μοιάζει με μελέτη της επιθυμίας, της σαγήνης, της θηλυκότητας και του σεξ. Αν υπήρχαν δύο προμετωπίδες που συνοδεύουν το ποιητικό του εγχείρημα  θα ήταν οι εξής: «Το σεξ βρίσκεται παντού εκτός από τη σεξουαλικότητα» (R. Barthes), «Το εάν η θηλυκότητα είναι αυθεντική ή επιφανειακή είναι κατά βάση ένα και το αυτό» (Joan Riviere).

Τέτοιες παραδοξότητες διατρέχουν τα 121  ποιήματα της συλλογής με τον τίτλο κάθε ενός εξ’ αυτών να φέρει ένα γυναικείο όνομα. Mε γλώσσα χειμαρρώδη, άμεση, γεμάτη ρήματα έμπλεα συνδηλώσεων και συμπαραδηλώσεων του σεξουαλικού παιχνιδιού, οι προσωπογραφίες της Μίμησης Γυναίκας στοιχίζονται πίσω από την διαπίστωση του Μπωτριγιάρ πως «όλοι οι λόγοι μοιάζουν με αιώνιο σχολιασμό του σεξ και της επιθυμίας», απότοκοι καθώς είναι της σύγχρονης διάρρηξης του δεσμού της σαγήνης με την λεπτεπίλεπτη θηλυκότητα. Οι στίχοι του Κάρδαρη πιάνουν το νήμα από αυτό το σημείο,  έμπλεοι χυμών τέτοιων λόγων,  παροχετεύοντας την ενέργειά τους στην πρόστυχη και άμεση, δίχως συναίσθημα επίκληση και στόχευση της λίμπιντο κάθε υποψήφιου συντρόφου.

Το σύνθημα που αντηχεί στην Μίμηση Γυναίκας είναι το «απόλαυσε περισσότερο», σύμφωνα με την πολιτισμικής υφής παρατήρηση του Ζίζεκ, εγκιβωτισμένο  στις ιδιότητες «γυναικείων» προϊόντων και στο φετιχοποιημένο καθρέφτισμά τους μέσα στην ανδρική φαντασίωση. Οι αδιάκοπες παραλλαγές του ενός και του αυτού ποιήματος, οι αδιάκοπες προσωποποιήσεις της θηλυκότητας δεν είναι παρά οι αναπόδραστοι ρόλοι που υποδύεται η γυναίκα· μια μίμηση, female mimesis, όπως  την αποκαλούν οι Κρίστεβα και Σιξού, του ειδώλου της γυναίκας της κάθε εποχής, με το οποίο αυτόϊκανοποιείται ο άντρας, καθώς του απευθύνονται και απευθύνει λόγια εγκλωβισμένα στη φαλλοκρατική, κυρίαρχη εκφορά που συντηρεί η αγορά. Εξ’ ού και ο λόγος των ποιημάτων κινείται στην επιφάνεια των εικόνων και των χειρονομιών προκειμένου να ενδυθεί με την σειρά του τα γραμματοσυντακτικά υλικά της γλώσσας που κατασκευάζει, την γυναίκα-σεξιστικό παιχνίδι την γυναίκα των glossy περιοδικών, την femme fatale της μετα-φεμινιστικής εποχής: Φορώ το πάνω μόνο / απ’ το ταγιέρ, ανοικτό / πασχαλί και οι γροθιές μου άσπρα / δυο ψωμάκια, ελαφρά πιάνοντας τα μπράτσα, / τα μυαλά μου κότσο, κόκκινα τα νύχια // και τα χείλη απαλάμιστα, στρέφω το πρόσωπο ελαφρώς αριστερά / και σε κοιτάζω, αγλαϊσμένη.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΝΤΖΗΣ