Εκατό χρόνια συμπληρώνονται από τη γέννηση της
Τσέχας βυζαντινολόγου και νεοελληνίστριας Ρούζενα Ντοστάλοβα. Με την ευκαιρία
αυτή, το Ίδρυμα Σλαβικών Σπουδών, σε
συνεργασία με το Πρόγραμμα Νεοελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του
Πανεπιστημίου του Καρόλου, διοργανώνουν την Πέμπτη 25 Απριλίου εκδήλωση -
έκθεση στη μνήμη της Ρούζενα Ντοστάλοβα (Růžena Dostálova), η οποία για δεκαετίες υπήρξε στυλοβάτης των
ελληνικών γραμμάτων στην Τσεχία, μέχρι τον θάνατό της στις 18 Αυγούστου 2014.
Η Ρούζενα Ντόσταλοβα γεννήθηκε
στις 22 Απριλίου1924 στη Μπρατισλάβα της Σλοβακίας. Από το 1935 ζούσε στην
Πράγα. Το 1943 αποφοίτησε από το Κλασικό Ακαδημαϊκό Γυμνάσιο της Πράγας. Μετά
τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου σπούδασε κλασική φιλολογία, ενώ από το 1948
άρχισε να εργάζεται στην Τσεχοσλοβάκικη Ακαδημία Επιστημών ενώ παράλληλα άρχισε
να σπουδάζει νεοελληνική φιλολογία υπό την επίβλεψη του υφηγητή Δημήτρη Παπά,
πολιτικού πρόσφυγα με καταγωγή από τον Βόλο. Ειδικεύτηκε στις βυζαντινές και
νεοελληνικές σπουδές.
Συνέγραψε δεκάδες βιβλία και επιστημονικά άρθρα, ενώ μετέφρασε στην τσεχική
γλώσσα τα σημαντικότερα έργα της βυζαντινής και νεοελληνικής γραμματείας. Η Ρ.
Ντόσταλοβα είναι συγγραφέας του βιβλίου Byzantská vzdělanost («Βυζαντινή παιδεία»). Συμμετείχε στη συγγραφική ομάδα που συνέγραψε τη
ογκώδη μελέτη Dějiny
Byzance («Ιστορία του Βυζαντίου»), Dějiny Řecka («Ιστορία της Ελλάδας»), όπως
και το βιβλίο Slovník
řeckých spisovatelů («Λεξικό
Ελλήνων συγγραφέων»), το οποίο έκανε γνωστό στην Τσεχία τους σημαντικότερους
Έλληνες λογοτέχνες και ποιητές. Σε συνεργασία με τον μουσικολόγο Άλες Μπρέζινα
εξέδωσε μια αποκαλυπτική μελέτη για τη συνεργασία του Τσέχου συνθέτη Μπόχουσλαβ
Μάρτινου με τον Νίκο Καζαντζάκη, ειδικότερα σε ό,τι αφορά το ανέβασμα της
όπερας Τα ελληνικά πάθη.
Από το μεταφραστικό της έργο αναφέρουμε ενδεικτικά τις μεταφράσεις των
έργων της Άννας Κομνηνής, των Μιχαήλ Ψελλού και Λαόνικου Χαλκοκονδύλη. Επίσης
τις μεταφράσεις ποιητικών συλλογών του Κ. Καβάφη, του Οδ. Ελύτη και του Γ.
Σεφέρη. Προλόγισε επίσης εκδόσεις ελληνικών μυθιστορημάτων στην τσεχική γλώσσα
(Στ. Μυριβήλης, Γ. Θεοτοκάς, Α. Σαμαράκης, Κ. Βαλέτας, καθώς και την Ανθολογία
ελληνικών παραμυθιών).
Η Ρούζενα Ντοστάλοβα ανήλθε όλα τα σκαλοπάτια της ακαδημαϊκής ιεραρχίας. Το
1992 αναγορεύτηκε καθηγήτρια βυζαντινής και νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αποτέλεσε
την «ψυχή» των δύο Τμημάτων Νεοελληνικών Σπουδών στα Πανεπιστήμια Καρόλου της
Πράγας και Μάσαρυκ του Μπρνο. Υπό την άμεση επίβλεψή της μορφώθηκαν και έλαβαν
πτυχία νεοελληνικής φιλολογίας δεκάδες φοιτητές, μεταξύ τους και αρκετοί από
την κοινότητα των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στην Τσεχοσλοβακία.
Κώστας Τσίβος
 |
Πάνος Χαραλάμπους, La Gazza Ladra, 2021, γλυπτική οπτικοακουστική εγκατάσταση |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου