Του Κώστα Βούλγαρη
Είκοσι τρία συναπτά έτη είναι πολλά, πάρα πολλά. Κανείς, ούτε κι εγώ, περίμενε ότι οι «Αναγνώσεις» θα διαρκέσουν για τόσο μεγάλο διάστημα.
Και όμως συνέβη, γιατί η αρχική παραδοχή με την οποία φτιάχτηκαν ήταν ισχυρή: η αριστερή διανόηση κάθε απόχρωσης, στο εναρκτήριο 2002 και μέχρι πρόσφατα, είχε μια τεράστια, αναξιοποίητη δυναμική, ενώ οι σελίδες μας ήσαν ανοιχτές και σε άλλα πρόσωπα του δημόσιου χώρου με ενδιαφέρουσες απόψεις. Στις σελίδες μας έγραψαν έως και 1000 άνθρωποι των επιστημών και των τεχνών.
Ας αναφέρω μόνο μερικούς απ’ τους πιο στενούς συνεργάτες που εν τω μεταξύ μας άφησαν: Ηλίας Λάγιος, Μάρθα Πύλια, Γιάννης Δάλλας, Τζίνα Πολίτη, Γιώργος Μερτίκας, Γιώργος Μπλάνας... Και, ενδεικτικά, μερικούς ακόμη που τίμησαν τις σελίδες μας με κείμενά τους: Σπύρος Ασδραχάς, Λουτσιάνο Κάνφορα, Γιάννης Βαλαβανίδης, Τέρρυ Ήγκλετον, Στέφανος Ροζάνης, Αλέξης Ζήρας, Κ. Γ. Παπαγεωργίου, Μάριο Βίττι, Παναγιώτης Νούτσος, Σάββας Μιχαήλ, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, και τόσοι άλλοι.
Αυτό το βάρος των προσώπων, καθώς και το επιπλέον ειδικό πολιτικό βάρος κάποιων μελών της σύνταξης των «Αναγνώσεων» (Κώστας Γαβρόγλου, Άλκης Ρήγος), αλλά και η γνώση και αξιολόγηση του παροιμιώδους σχετικού ιστορικού της αριστεράς από το κομματικό σώμα, ήταν οι λόγοι που στα είκοσι τρία αυτά χρόνια δεν υπήρξε, ποτέ, καμιά κομματική παρέμβαση, ούτε καν παρέμβαση από την εκάστοτε διεύθυνση της εφημερίδας. Ναι, ούτε μία παρέμβαση! Διεκδικούμε λοιπόν μια μοναδικότητα, για ένθετο ή περιοδικό που ήταν ενταγμένο στον κορμό της αριστεράς. «Μία μεστή και ωραία δημοκρατία των ιδεών», όπως το είπε ο Διονύσιος Σολωμός.
Δυσφορία υπήρχε σε κάποιους κύκλους, αλλά ακόμα κι αυτοί μας ανέχονταν. Γιατί οι «Αναγνώσεις», όπως και τα «Ενθέματα», ήταν η μοναδική, και ισχυρή διαδικασία απεύθυνσης της αριστεράς στις λόγιες κοινωνικές κατηγορίες – απ’ αυτές άλλωστε τροφοδοτούνταν οι σελίδες μας, για αυτά τα ένθετα διάβαζαν το κυριακάτικο φύλο της εφημερίδας.
Είκοσι τρία συναπτά έτη είναι πολλά, πάρα πολλά. Κανείς, ούτε κι εγώ, περίμενε ότι οι «Αναγνώσεις» θα διαρκέσουν για τόσο μεγάλο διάστημα.
Και όμως συνέβη, γιατί η αρχική παραδοχή με την οποία φτιάχτηκαν ήταν ισχυρή: η αριστερή διανόηση κάθε απόχρωσης, στο εναρκτήριο 2002 και μέχρι πρόσφατα, είχε μια τεράστια, αναξιοποίητη δυναμική, ενώ οι σελίδες μας ήσαν ανοιχτές και σε άλλα πρόσωπα του δημόσιου χώρου με ενδιαφέρουσες απόψεις. Στις σελίδες μας έγραψαν έως και 1000 άνθρωποι των επιστημών και των τεχνών.
Ας αναφέρω μόνο μερικούς απ’ τους πιο στενούς συνεργάτες που εν τω μεταξύ μας άφησαν: Ηλίας Λάγιος, Μάρθα Πύλια, Γιάννης Δάλλας, Τζίνα Πολίτη, Γιώργος Μερτίκας, Γιώργος Μπλάνας... Και, ενδεικτικά, μερικούς ακόμη που τίμησαν τις σελίδες μας με κείμενά τους: Σπύρος Ασδραχάς, Λουτσιάνο Κάνφορα, Γιάννης Βαλαβανίδης, Τέρρυ Ήγκλετον, Στέφανος Ροζάνης, Αλέξης Ζήρας, Κ. Γ. Παπαγεωργίου, Μάριο Βίττι, Παναγιώτης Νούτσος, Σάββας Μιχαήλ, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, και τόσοι άλλοι.
Αυτό το βάρος των προσώπων, καθώς και το επιπλέον ειδικό πολιτικό βάρος κάποιων μελών της σύνταξης των «Αναγνώσεων» (Κώστας Γαβρόγλου, Άλκης Ρήγος), αλλά και η γνώση και αξιολόγηση του παροιμιώδους σχετικού ιστορικού της αριστεράς από το κομματικό σώμα, ήταν οι λόγοι που στα είκοσι τρία αυτά χρόνια δεν υπήρξε, ποτέ, καμιά κομματική παρέμβαση, ούτε καν παρέμβαση από την εκάστοτε διεύθυνση της εφημερίδας. Ναι, ούτε μία παρέμβαση! Διεκδικούμε λοιπόν μια μοναδικότητα, για ένθετο ή περιοδικό που ήταν ενταγμένο στον κορμό της αριστεράς. «Μία μεστή και ωραία δημοκρατία των ιδεών», όπως το είπε ο Διονύσιος Σολωμός.
Δυσφορία υπήρχε σε κάποιους κύκλους, αλλά ακόμα κι αυτοί μας ανέχονταν. Γιατί οι «Αναγνώσεις», όπως και τα «Ενθέματα», ήταν η μοναδική, και ισχυρή διαδικασία απεύθυνσης της αριστεράς στις λόγιες κοινωνικές κατηγορίες – απ’ αυτές άλλωστε τροφοδοτούνταν οι σελίδες μας, για αυτά τα ένθετα διάβαζαν το κυριακάτικο φύλο της εφημερίδας.