Τζίνα Πολίτη

Ονειρεύτηκε το Μπραζίλιαν

Αντίο Τζίνα... Θα μου λείψεις πολύ. Δεν πρόλαβα να σε αποχαιρετήσω. Δεν προλάβαμε ούτε την Ανάσταση ούτε την Επανάσταση... Ξέρεις εσύ. Ομνύω να πιστέψω στην καταλυτική δύναμη του αυτοσαρκασμού, όπως δεν έπαψες μέχρι προχθές —από τηλεφώνου— να με εμψυχώνεις. Αυτή ας φτάσει ώς τα σκοτάδια —ή τα άλλα φώτα— τού εκτός μαζί...

Όσο για το κείμενο που σου είχα ζητήσει για την επικείμενη έκδοση ποιημάτων της Μαρίας Σερβάκη, σε ευχαριστώ και από εδώ που το έστειλες αμέσως. Το βιβλίο αυτό δεν βγήκε ποτέ, δεν φταίω εγώ, παρά μόνον γιατί εμπιστεύτηκα λάθος ανθρώπους, που τελικά με εξέθεσαν σε μία προσωπικότητα του κύρους σου. Ας τα καταλογίσουμε όλα στην εξουσία... (Money... Money....) υπεράνω πολιτισμού! Εσύ ουδέποτε καταδέχτηκες να την ασκήσεις. Μακριά από εσένα οι φανφάρες και τα οφίτσια, παρότι αν ήθελες, θα μπορούσες. Αλλά δεν ήθελες. Η αρετή εκ πνεύματος είναι αυταπόδεικτη. Και για το επικείμενο βιβλίο της Σερβάκη, που σου ζήτησα τον πρόλογό του, εσύ δεν παραπονέθηκες ποτέ που δεν βγήκε. Μόνο μερικές φορές, με την ιδιαίτερη ευγένεια που σε διακρίνει, αυτήν της αστικής αριστερής αξιοπρέπειας, με ρωτούσες, όσο πιο διακριτικά γίνεται, «πότε θα βγει το βιβλίο της Μαρίας;». Δεν το πρόλαβες.

Τώρα, δεν μου μένει παρά να το αποσύρω, για λογαριασμό σου, από την ανήμπορη εκείνη εκδοτική πρωτοβουλία, για να το διαθέσω στους αναγνώστες σου, αυτούσιο όπως μου το είχες στείλει, με μέιλ τον Απρίλιο του 2022. Με αυτό το κείμενό σου, για το Μπραζίλιαν..., που άλλαξε πλέον διεύθυνση... εκεί που πας για να συναντήσεις τους υπολοίπους της παρέας, με αυτό θα σε αποχαιρετίσω.

Αριστέα Παπαλεξάνδρου

Ενύπνιο

Ήταν η χρυσή εποχή του Brazilian στην οδό Βουκουρεστίου. Γύρω στη μία το μεσημέρι, μαζευόμασταν όλοι και όλες εκεί, πίνοντας τον εξαίσιο καφέ που έφτιαχνε η κυρία Καίτη. Τρεις γενιές ποιητών και ποιητριών: Ελύτης, Εγγονόπουλος, Σαχτούρης, Σινόπουλος, Βακαλό, Στεφάνου, και η νεότερη γενιά που μόλις έσκαγε μύτη από το ποιητικό αυγό: Νίκος Φωκάς, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Μαρία Σερβάκη.

Αν και δεν ήμουν ποιήτρια, με καλοδέχτηκαν. Είχα μόλις επιστρέψει στην Ελλάδα από την Αμερική, όπου είχα σπουδάσει Αγγλική Λογοτεχνία και θεωρία κριτικής. Έτσι, ίσως λόγω ηλικίας, ίσως και λόγω του γεγονότος ότι η Μαρία είχε σπουδές στο ίδιο γνωστικό αντικείμενο και ήταν παντρεμένη με τον Bernard Blackstone, καθηγητή τότε στο ΕΚΠΑ, στην Έδρα Byron, το έργο του οποίου γνώριζα, η παρέα μας δεν περιοριζόταν μόνο στο Brazilian.

Συχνά, συναντιόμασταν τα βράδια σε ταβερνάκια στην Πλάκα, συζητούσαμε κυρίως για τις τάσεις στη σύγχρονη ποίηση, κι ύστερα παίζαμε σαν παιδιά κρυφτό στα στενά της Πλάκας. Και η Μαρία μας, ξάφνου έπαιρνε φόρα, έτρεχε, κι ανέμιζαν τα καστανόξανθα μαλλιά της φλερτάροντας με τον αέρα! Η Κατερίνα της αφιερώνει το ποίημα «Εκπατρισμός». Εκεί, γράφει:

Στη Μαρία

Η ανάσα σου διαστήματ’ αλλοιώτικα

έχει διαλέξει

και τα μαλλιά σου ακολουθούν.

Και τώρα;

Εδώ κουδούνι δεν χτυπά

μήτε κουμπί ανάβει

μην εύρω τους δικούς μου εδώ

μην είναι ο κάτω κόσμος.

Γράφει ο Νίκος Φωκάς. Όμως εγώ, γραία πια, με το μπαστούνι στο χέρι, στο ενύπνιό μου σας συναντώ, όπως τότε, «αλλιώς ωραία», με τη φωνή της Κατερίνας να βαφτίζει τα άστρα:

Εκεί, που περιχυμένη κρασιά

Φώναζα τ’ άστρα με τ’ όνομά τους

«Μαρία!... Νίκο!..»

Θυμάμαι… Καλή αντάμωση!

Τζίνα Πολίτη